Νέο πλέγμα κανόνων διέπει από την 1η Ιανουαρίου 2017 τις διασυνοριακές φορολογικές αποφάσεις τύπου “tax ruling”, που αφορούν πολυεθνικές εταιρείες σε άλλες χώρες της ΕΕ. Με την έναρξη ισχύος των νέων κανόνων, τα κράτη - μέλη υποχρεούνται σε αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για όλες φορολογικές αποφάσεις τύπου “tax ruling”. Αυτό θα γίνει μέσω μίας κεντρικής τράπεζας πληροφοριών(depository), προσβάσιμης απ’ όλες τις χώρες της ΕΕ.

Υποχρεωτική η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών για φορολογικές αποφάσεις τύπου “tax ruling”, που αφορούν πολυεθνικές εταιρείεςΣύμφωνα με όσα έχουν τεθεί σε ισχύ, κάθε έξι μήνες, οι εθνικές φορολογικές αρχές θα αποστέλλουν στην τράπεζα πληροφοριών, έκθεση που θα περιλαμβάνει όλες τις διασυνοριακές φορολογικές αποφάσεις τύπου “tax ruling” που έχουν εκδώσει. Τα άλλα κράτη - μέλη θα είναι, τότε, σε θέση να ελέγξουν τους καταλόγους αυτούς και να ζητήσουν από το κράτος - μέλος έκδοσης με λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με μια συγκεκριμένη απόφαση. Η πρώτη αυτή ανταλλαγή αναμένεται να πραγματοποιηθεί το αργότερο έως την 1η Σεπτεμβρίου 2017. 

Έως την 1η Ιανουαρίου 2018, τα κράτη - μέλη θα πρέπει, επίσης, να υποβάλουν τις ίδιες πληροφορίες για όλες τις διασυνοριακές φορολογικές αποφάσεις τύπου “tax ruling” που εκδόθηκαν από τις αρχές του 2012.

Η υποχρέωση ανταλλαγής πληροφοριών στοχεύει στην τόνωση της διαφάνειας στις φορολογικές σχέσεις μεταξύ κρατών και μεγάλων πολυεθνικών κολοσσών. “Έχουμε χρέος να εξασφαλίσουμε ότι η εταιρική φορολόγηση θα είναι δικαιότερη και θα διέπεται από διαφάνεια, καθώς και να χρησιμοποιήσουμε όλα τα δυνατά μέσα για να σταματήσουμε τις καταχρηστικές φορολογικές πρακτικές και τη μεταφορά κερδών”, δήλωσε σχετικά ο Επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί, αρμόδιος για τις Οικονομικές και Δημοσιονομικές Υποθέσεις, τη Φορολογία και τα Τελωνεία. 

Υπόθεση – “σταθμός”
Αυτήν την περίοδο, το θέμα του “tax rulling” βρίσκεται, ούτως ή άλλως, στην επικαιρότητα, μετά από την “ιστορική” απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία έκρινε ότι η Ιρλανδία χορήγησε παράνομα φορολογικά πλεονεκτήματα στην Apple, ύψους έως €13 δις. Θυμίζουμε ότι η Επιτροπή ολοκλήρωσε με μια απόφαση - σταθμό την έρευνα της για τις φορολογικές σχέσεις της Ιρλανδίας με τον αμερικανικό τεχνολογικό κολοσσό της Apple. Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Ιρλανδία χορήγησε στην Apple αδικαιολόγητα φορολογικά πλεονεκτήματα ύψους έως €13 δις. Κρίνοντας ότι η εν λόγω σχέση είναι παράνομη - βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις - διότι επέτρεψε στην Apple να καταβάλει σημαντικά λιγότερους φόρους απ’ ό,τι άλλες επιχειρήσεις, κάλεσε την Ιρλανδία να ανακτήσει τις παράνομες ενισχύσεις, ζητώντας από την Apple να καταβάλλει €13 δις συν τους τόκους.

Μετά από έρευνα, που ξεκίνησε προ διετίας (Ιούνιος 2014), η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δύο φορολογικές αποφάσεις τύπου “tax ruling”, που εξέδωσε η Ιρλανδία σε σχέση με την Apple, μείωσαν ουσιαστικά και με τεχνητό τρόπο το φόρο που κατέβαλε η εταιρεία στην Ιρλανδία από το 1991. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η επιλεκτική φορολογική μεταχείριση της Apple παρείχε στην αμερικανική εταιρεία σημαντικό πλεονέκτημα σε σύγκριση με άλλες επιχειρήσεις, που υπόκεινται στους ίδιους εθνικούς φορολογικούς κανόνες.

Το θέμα έχει μακρά συνέχεια, καθώς η ίδια η Ιρλανδία, υπερασπιζόμενη το φορολογικό καθεστώς της και τη διαφάνεια των σχετικών συμφωνιών, αμφισβητεί σθεναρά την κατηγορία της ΕΕ. Οι αρχές της Ιρλανδίας και η Apple έχουν προσφύγει εναντίον της απόφασης με τις εφέσεις τους να εκδικάζονται εντός του 2017. 

Έρευνες
Η υπόθεση της Apple δεν είναι η μόνη. Από τον Ιούνιο του 2013, η Επιτροπή διερευνά τις πρακτικές φορολογικών συμφωνιών που εφαρμόζουν τα κράτη - μέλη. Τον Οκτώβριο του 2015, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε ότι το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες χορήγησαν επιλεκτικά φορολογικά πλεονεκτήματα στη Fiat και στη Starbucks, αντίστοιχα. Επίσης, θέμα έχει εκκινήσει η ΕΕ και όσον αφορά αντίστοιχες συμφωνίες της Amazon και της McDonald's στο Λουξεμβούργο.

Τον Ιανουάριο του 2016, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα επιλεκτικά φορολογικά πλεονεκτήματα που χορήγησε το Βέλγιο σε τουλάχιστον 35 πολυεθνικές εταιρείες, κυρίως από την ΕΕ, στο πλαίσιο του φορολογικού καθεστώτος “πλεοναζόντων κερδών” ήταν παράνομα, βάσει των κανόνων της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων. Βρίσκονται, επίσης, σε εξέλιξη δύο διεξοδικές έρευνες της Επιτροπής, έναντι της Amazon και της McDonald's στο Λουξεμβούργο.