Σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητα των επιχειρήσεων φέρνει η οδηγία NIS2, την οποία ενέκρινε η Ε.Ε. και αποτελεί μέρος της στρατηγικής της για την κυβερνοασφάλεια. Η νέα οδηγία αποτελεί επέκταση της οδηγίας NIS του 2016, η οποία ήταν η πρώτη Κοινοτική νομοθεσία για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Το υπόβαθρο της νέας οδηγίας είναι ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο απειλών που επηρεάζει τα δίκτυα των επιχειρήσεωνΣε αντίθεση με την οδηγία GDPR, που προστατεύει τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών, η NIS2 στοχεύει στην προστασία των οικονομικών δεδομένων, ήτοι των δεδομένων που επηρεάζουν τις οικονομίες των επιχειρήσεων και των χωρών μελών.

Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, τα κράτη - μέλη πρέπει να εφαρμόσουν, μεταξύ άλλων, μια εθνική στρατηγική για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και μια εθνική νομοθεσία, που περιλαμβάνει απαιτήσεις διαχείρισης κινδύνων και υποβολής εκθέσεων για τις εταιρείες που καλύπτονται από την οδηγία NIS2, καθώς και ένα ενιαίο εθνικό σημείο επαφής για τη διαχείριση της NIS2.

Εκτός από τους τομείς, που είχαν συμπεριληφθεί στην οδηγία NIS, η νέα NIS2 επεκτείνεται επίσης σε αρκετούς νέους δημόσιους και ιδιωτικούς τομείς, που συμπεριλαμβάνουν εταιρείες τροφίμων, ναύλων και ναυτιλιακών, παρόχους τηλεπικοινωνιών και δεδομένων, πλατφόρμες κοινωνικών μέσων και παρόχους data centers, εταιρείες που ασχολούνται με τη διαχείριση αποβλήτων και λυμάτων και κατασκευαστικές εταιρείες που είναι σημαντικές για την οικονομία της χώρας.

Ποιες εταιρείες αφορά

Οι εταιρείες βάσει της οδηγίας χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: significant entities (π.χ. εταιρείες τηλεπικοινωνιών, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και τράπεζες) και important entities (π.χ. εταιρείες τροφίμων και εταιρείες εμπορευματικών μεταφορών). Ωστόσο, απαλλάσσονται οι εταιρείες που απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζομένους ή έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών μικρότερο των €50 εκατ.

Επιπλέον, η οδηγία καλύπτει επίσης τις δημόσιες διοικήσεις, αλλά δεν είναι σαφές σε αυτό το στάδιο εάν αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τους δήμους.

Χρονοδιάγραμμα

Στα τέλη Δεκεμβρίου 2023, η οδηγία NIS2 εγκρίθηκε και επισημοποιήθηκε στην Ε.Ε. Στη συνέχεια, τα κράτη - μέλη έχουν στη διάθεσή τους 21 μήνες για να μεταφέρουν την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο. Σε κάθε περίπτωση σε 18 μήνες από την έγκριση, οι οργανισμοί που επηρεάζονται από την οδηγία πρέπει να είναι σε θέση να συμμορφωθούν.

Σύμφωνα με σχετική ανάλυση της εταιρείας κυβερνοασφάλειας Check Point, η NIS2 επιβάλλει νέες απαιτήσεις στις επηρεαζόμενες εταιρείες και οργανισμούς. Σε αυτές περιλαμβάνονται απαιτήσεις για εξειδίκευση και ευθύνη της διοίκησης, αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης κινδύνου και της αντιμετώπισης συμβάντων, καθώς και αναφορά και χειρισμός συμβάντων στον κυβερνοχώρο.

Ως εκ τούτου, η διοίκηση είναι υπεύθυνη για τη συμμόρφωση του οργανισμού με την οδηγία NIS2 και μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνη για τη μη συμμόρφωση. Η ίδια η εταιρεία ή ο οργανισμός πρέπει να συμμορφώνεται με διάφορες απαιτήσεις ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής μέτρων ασφαλείας και διεθνών προτύπων, όπως το ISO27001 ή το πλαίσιο NIST.

Οι εταιρείες, που δεν συμμορφώνονται με την οδηγία NIS2, ενδέχεται να υπόκεινται σε πρόστιμα έως και €10 εκατ. ή 2% του συνολικού παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών της εταιρείας.

Να σημειωθεί πως και με την οδηγία GDPR, δεν θα υπάρχει ετικέτα NIS2 ή λίστα ελέγχου, που θα ακολουθούν οι εταιρείες. Εναπόκειται στον ίδιο τον οργανισμό να εφαρμόσει μέτρα, ώστε η προστασία των δεδομένων του να συμμορφώνεται.

Συμβουλές

Πολλοί οργανισμοί έχουν ήδη εφαρμόσει ορισμένα μέτρα, καθώς έπρεπε να συμμορφωθούν με τις αρχικές απαιτήσεις NIS, ενώ άλλοι πρέπει να προσαρμοστούν σε μια εντελώς νέα πραγματικότητα.

Αρχικά είναι σημαντικό να ελεγχθεί αν η εταιρεία καλύπτεται από τη νέα οδηγία. Αν η απάντηση είναι ναι, τότε τα πρώτα βήματα με τα οποία μπορεί ξεκινήσει ένας οργανισμός είναι τα εξής:

- Να βεβαιωθεί ότι η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τη διοίκηση του οργανισμού και ότι η διοίκηση γνωρίζει τις ευθύνες της σχετικά με αυτό. Στην αρχή πρέπει να αναλυθούν οι ανάγκες της εταιρείας και να δημιουργηθεί ένα πλάνο με σαφείς στόχους και χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση.

- Να προσδιοριστούν και να ιεραρχηθούν τα περιουσιακά του στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών, των διαδικασιών και των συστημάτων.

- Να εφαρμοστεί ένα πλαίσιο πάνω στο οποίο θα χτιστεί η ασφάλειά του. Αυτό θα μπορούσε να είναι ISO2001 ή NIST. Είναι επίσης σημαντικό να εφαρμοστεί διαχείριση κινδύνου των περιουσιακών στοιχείων και των λειτουργιών του οργανισμού.

- Να αυτοματοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερες διαδικασίες και ρουτίνες. Για παράδειγμα, στο μέλλον, η ασφάλεια IT θα πρέπει πάντα να αποτελεί μέρος νέων συστημάτων και αναπτύξεων cloud.

- Να γίνει ενοποίηση των λειτουργιών και των λύσεων ασφαλείας. Αυτό καθιστά τις λειτουργίες ευκολότερες και ασφαλέστερες και θα μειώσει, για παράδειγμα, το κόστος προσωπικού.

- Να καθιερωθεί μια διαδικασία αναφοράς που συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις NIS2 - και να είναι βέβαιο ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί ενεργά για τον μετριασμό των επιθέσεων και των απειλών.