Η γενιά που μεγάλωσε με ανησυχία για τη διαρροή δεδομένων, το online tracking και τον έλεγχο της ψηφιακής ταυτότητας, είναι σήμερα η ομάδα με την εντονότερη χρήση εργαλείων προστασίας της ιδιωτικότητας και ταυτόχρονα η πλέον εκτεθειμένη σε ψηφιακές παγίδες. Από τον Οκτώβριο του 2024 έως τον Σεπτέμβριο του 2025, η Kaspersky εντόπισε περισσότερες από 15 εκατομμύρια απόπειρες επιθέσεων, που μεταμφιέζονταν ως εφαρμογές VPN.

Η πιο ευαισθητοποιημένη γενιά στην ιδιωτικότητα γίνεται χωρίς να το αντιλαμβάνεται στόχος των κυβερνοεγκληματιών

Εργαλεία, που υποτίθεται πως προστατεύουν την ανωνυμία των χρηστών, σε πολλές περιπτώσεις εγκαθιστούν κακόβουλο λογισμικό: από adware έως trojans με δυνατότητα πλήρους απομακρυσμένου ελέγχου της συσκευής.

Η Gen Z χρησιμοποιεί VPN, ανώνυμους browsers και εργαλεία κρυπτογράφησης με διπλάσια συχνότητα από τους μεγαλύτερους. Αυτή η συμπεριφορά δεν είναι τυχαία: έχοντας ενηλικιωθεί σε ένα περιβάλλον, όπου η προσωπική πληροφορία θεωρείται «νόμισμα», οι νεότεροι χρήστες έχουν μόνιμη επίγνωση της ανάγκης για ψηφιακή αυτοπροστασία.

Τα VPN έχουν γίνει αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινής τους online ζωής από την προστασία στο δημόσιο Wi-Fi έως την αποφυγή εντοπισμού από trackers. Ωστόσο, σε αυτό το παράδοξο, που καθιστά την ιδιωτικότητα προτεραιότητα, αναπτύσσεται και ο κίνδυνος του εύκολου δρόμου: η επιλογή δωρεάν ή «σπασμένων» VPN.

Αυτές οι εφαρμογές υπόσχονται premium προστασία χωρίς κόστος, αλλά στην πράξη λειτουργούν ως όχημα για malware. Στο διάστημα των 12 μηνών που εξετάστηκαν, οι ειδικοί κατέγραψαν τρεις βασικές κατηγορίες απειλών.

Ψεύτικα VPN

Στην πρώτη θέση εμφανίζεται το AdWare με 284.261 περιστατικά, επιβάλλοντας intrusive διαφημιστικά περιεχόμενα και tracking. Ακολουθούν τα trojans με 234.283 περιπτώσεις, τα οποία μπορούν να υποκλέψουν δεδομένα και να παρακάμψουν τον έλεγχο της συσκευής. Τρίτοι έρχονται οι Downloaders με 197.707 περιστατικά - ένας «Δούρειος Ίππος» για περαιτέρω κακόβουλο λογισμικό.

Οι επιθέσεις δεν σταματούν στις εφαρμογές: συχνά ξεκινούν από ιστότοπους phishing, που μιμούνται τις σελίδες σύνδεσης πραγματικών VPN. Οι χρήστες εισάγουν χωρίς υποψία τα credentials τους, επιτρέποντας κατ’ ουσίαν στον επιτιθέμενο να πάρει τον έλεγχο του λογαριασμού τους και ενδεχομένως άλλων υπηρεσιών, όπου χρησιμοποιούν τον ίδιο κωδικό.

Το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις σελίδες μοιάζουν εντυπωσιακά μεταξύ τους, δείχνει τη χρήση phishing kits, που παράγουν μαζικά ψεύτικα περιβάλλοντα με ελάχιστη προσπάθεια. «Η Gen Z μπορεί να είναι ευαισθητοποιημένη σε θέματα ιδιωτικότητας, αλλά είναι επίσης πρακτική και πολλές φορές κινείται με οδηγό την ευκολία», σημειώνει η Kaspersky. Η ευκολία, όμως, αποδεικνύεται το κενό που εκμεταλλεύονται οι επιτιθέμενοι, προωθώντας πειρατικές εκδόσεις premium VPN ή εφαρμογές, που μιμούνται γνωστά brands.

Η σύσταση είναι σαφής: η ιδιωτικότητα δεν αγοράζεται φθηνά. Το «δωρεάν» VPN κοστίζει πολύ περισσότερο, όταν ανοίγει την πόρτα σε spyware. Οι χρήστες της Gen Z καλούνται όχι μόνο να προστατεύονται - αλλά και να διακρίνουν τι είναι πραγματική προστασία και τι απλώς η ψηφιακή της απομίμηση.