Το κυβερνοέγκλημα εξελίσσεται στον υπ’ αριθμόν ένα κίνδυνο για την παγκόσμια οικονομία, με τις απώλειες να εκτοξεύονται σε πρωτοφανή επίπεδα. Νέα έκθεση της ομάδας Signals Insights της Mastercard εκτιμά ότι το συνολικό κόστος των επιθέσεων στον κυβερνοχώρο θα ξεπεράσει τα $15,6 τρισ. μέχρι το 2029, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή κινδύνων για κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και καταναλωτές.

Η μελέτη, με τίτλο “Securing trust: Insights from the frontlines of cybercrime”, δεν περιορίζεται σε αριθμούς, αλλά αναδεικνύει τη ραγδαία εξέλιξη του ψηφιακού εγκλήματος, την εμπλοκή τεχνητής νοημοσύνης στις επιθέσεις και την ανάγκη για καινοτόμες άμυνες, που θα θωρακίσουν το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα.

Η έκθεση της Mastercard Signals χαρτογραφεί τους τέσσερις παράγοντες που επιταχύνουν τις απειλές

Σύμφωνα με την έκθεση, τέσσερις βασικοί παράγοντες διαμορφώνουν το νέο τοπίο. Ο πρώτος σχετίζεται με τα αυξανόμενα τρωτά σημεία με την εκτεταμένη χρήση ψηφιακών συστημάτων και συσκευών δημιουργεί περισσότερα «ανοίγματα» για κυβερνοεπιθέσεις. Από τις επιχειρησιακές πλατφόρμες μέχρι τις έξυπνες συσκευές, κάθε νέο ψηφιακό κανάλι μπορεί να κρύβει κενά ασφαλείας, όπως προειδοποιεί η έκθεση.

Έτερος παράγοντας, που επηρεάζει το τοπίο, είναι η γεωπολιτική αστάθεια: Η διεθνής ένταση και η εργαλειοποίηση του κυβερνοχώρου από κρατικούς ή παρακρατικούς φορείς εντείνουν τον κίνδυνο. Οι επιθέσεις δεν είναι πλέον μεμονωμένα περιστατικά, αλλά συχνά αποτελούν μέρος ευρύτερων στρατηγικών.

Ο ρόλος της ΑΙ

Ριζικές αλλαγές φέρνει στο τοπίο των κυβερνοαπειλών η τεχνητή νοημοσύνη. Οι επιθέσεις μεγάλης κλίμακας με χρήση τεχνητής νοημοσύνης γίνονται καθημερινότητα, καθώς αυτόνομα συστήματα AI εντοπίζουν τρωτά σημεία σε πραγματικό χρόνο, αυτοματοποιούν πολύπλοκες επιθέσεις και διευρύνουν τον όγκο των επιθέσεων, που μπορεί να εξαπολύσει μια ομάδα.

Τέλος, ένας ακόμη παράγοντας που διαφοροποιεί το τοπίο, είναι η εύκολη πρόσβαση σε εργαλεία κυβερνοεγκλήματος. Η εμπορευματοποίηση των εργαλείων στο διαδίκτυο και στο dark web επιτρέπει σε μη ειδικούς να εξαπολύσουν αποτελεσματικές επιθέσεις, διευρύνοντας έτσι το προφίλ των επιτιθεμένων.

Από την απάτη στην πλήρη αποσταθεροποίηση

Η έκθεση περιγράφει πώς το κυβερνοέγκλημα δεν αφορά μόνο παραδοσιακές μορφές απάτης, αλλά εξελίσσεται σε σύνθετα σχήματα, που απειλούν τη σταθερότητα ολόκληρων οικοσυστημάτων.

Εμφανίζονται νέες μορφές εγκληματικής δραστηριότητας, όπως: Αυτόνομοι agents που λειτουργούν χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, εντοπίζοντας και εκμεταλλευόμενοι τρωτά σημεία με ταχύτητα. Δίκτυα ξεπλύματος χρήματος που ενσωματώνουν παράνομα κεφάλαια στη νόμιμη οικονομία, καθιστώντας δυσχερέστερη την ανίχνευση και την αποτροπή. Η ταχύτητα, η κλίμακα και η πολυπλοκότητα των νέων επιθέσεων καθιστούν ανεπαρκείς τις παραδοσιακές μεθόδους άμυνας.

Οικονομικό και επιχειρηματικό αποτύπωμα

Για τις επιχειρήσεις, οι συνέπειες του κυβερνοεγκλήματος είναι διπλής φύσης, όπως επισημαίνει η έκθεση. Αφενός οι άμεσες οικονομικές ζημιές, που περιλαμβάνουν απώλειες εσόδων, κόστη αποκατάστασης, νομικές αποζημιώσεις και πρόστιμα συμμόρφωσης. Και αφετέρου, οι έμμεσες απώλειες, όπως φθορά φήμης, μείωση εμπιστοσύνης πελατών και αποδυνάμωση ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.

Η Mastercard τονίζει ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν ευάλωτο στόχο, καθώς σπάνια διαθέτουν τους πόρους για προηγμένα συστήματα άμυνας. Ωστόσο, ακόμη και οι πολυεθνικές αντιμετωπίζουν στρατηγικό κίνδυνο: μια επιτυχής κυβερνοεπίθεση μπορεί να υπονομεύσει την ίδια την εμπιστοσύνη στην αγορά.