Ένα νέο πακέτο χρηματοδότησης ύψους 20 εκατ.ευρώ για την ενίσχυση της ασφάλειας των υποθαλάσσιων καλωδίων, των κρίσιμων «ψηφιακών αρτηριών» που μεταφέρουν το 95% των παγκόσμιων δεδομένων, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η ανακοίνωση έγινε στη Ρίγα από την Εκτελεστική Αντιπρόεδρο Henna Virkkunen, η οποία παρουσίασε τη νέα στρατηγική της Ε.Ε. στο πλαίσιο του Action Plan on Cable Security, που υιοθετήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025.

Η Ε.Ε. εγκαινιάζει τα πρώτα περιφερειακά hubs παρακολούθησης και ανίχνευσης απειλών στα υποβρύχια καλώδια

Η νέα χρηματοδότηση προέρχεται από το Digital Europe Programme και θα στηρίξει τη δημιουργία Περιφερειακών Κέντρων Καλωδίων (Regional Cable Hubs) και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποβρύχιων υποδομών μέσω stress testing. Από το συνολικό ποσό, 10 εκατ.ευρώ θα διατεθούν για την ίδρυση των hubs και άλλα 10 εκατ.ευρώ μέσω του Cyber Solidarity Act για την προετοιμασία και δοκιμή κρίσιμων υποδομών.

Τα νέα hubs θα λειτουργούν ως κόμβοι παρακολούθησης και ανάλυσης απειλών, συγκεντρώνοντας δεδομένα από τα ευρωπαϊκά καλώδια, αναλύοντάς τα με τεχνητή νοημοσύνη για ανίχνευση σε πραγματικό χρόνο και επιτρέποντας άμεση απόκριση σε κυβερνοεπιθέσεις ή φυσικές καταστροφές. Κάθε hub θα χρηματοδοτείται έως και κατά 70% από την Ε.Ε., ενώ ο στόχος είναι να δημιουργηθεί τουλάχιστον ένα hub ανά θαλάσσια λεκάνη. Το πρώτο πιλοτικό κέντρο θα εγκατασταθεί στη Βαλτική περιοχή και θα λειτουργήσει ως πρότυπο για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές θάλασσες.

Stress testing

Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας (ENISA) και η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για τα Καλώδια παρουσίασαν την πρώτη τους έκθεση, που χαρτογραφεί τις υφιστάμενες και προγραμματισμένες διασυνδέσεις, εντοπίζει επτά βασικά σενάρια κινδύνου και προτείνει κατευθυντήριες οδηγίες για stress testing. Η έκθεση εντάσσεται στον ευρύτερο κύκλο ανθεκτικότητας της Ε.Ε., ο οποίος περιλαμβάνει πρόληψη, ανίχνευση, απόκριση, ανάκαμψη και αποτροπή.

Να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη επενδύσει 420 εκατ.ευρώ, μέσω του Connecting Europe Facility (CEF Digital), σε 51 έργα Digital Global Gateway, τα οποία ενισχύουν τη συνδεσιμότητα της Ευρώπης με τον υπόλοιπο κόσμο. Μια νέα γενιά έργων αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα, ενώ τα κράτη μέλη έχουν προθεσμία έως τις 31 Μαρτίου 2026 για να υποβάλουν προτάσεις δημιουργίας των νέων hubs ανά θαλάσσια λεκάνη.

Όπως δήλωσε η Henna Virkkunen, «τα νέα αυτά κονδύλια θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών δικτύων καλωδίων – των ψηφιακών μας σωσίβιων γραμμών». Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: η ασφάλεια των υποθαλάσσιων καλωδίων δεν αφορά μόνο την τεχνολογία, αλλά την κυριαρχία, την άμυνα και την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης.

Όπως υπογραμμίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ψηφιακή ανθεκτικότητα γίνεται πλέον ζήτημα γεωπολιτικής ισχύος – και η Ε.Ε. φαίνεται αποφασισμένη να μην αφήσει τον βυθό της να γίνει αδύναμος κρίκος στο μέλλον της ψηφιακής της κυριαρχίας.