Μπορεί η πρόσβαση στο Διαδίκτυο να έχει μετατραπεί σε βασική προϋπόθεση κοινωνικής συμμετοχής και οικονομικής ανάπτυξης, ωστόσο, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της GSMA, «The State of Mobile Internet Connectivity 2025», περισσότεροι από 3,1 δισ. άνθρωποι παραμένουν εκτός ψηφιακού κόσμου, παρ’ ότι ζουν σε περιοχές με κάλυψη κινητού Internet. Η εικόνα αυτή καταδεικνύει ότι το πρόβλημα δεν είναι πια η υποδομή, αλλά η χρήση - το λεγόμενο “usage gap”.

Η έλλειψη οικονομικά προσιτών smartphones και η ελλιπής ψηφιακή παιδεία αφήνουν σε διαδικτυακό σκοτάδι δισεκατομμύρια πολίτες

Σήμερα, το 96% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση σε κάλυψη δικτύου κινητής τηλεφωνίας, με μόλις 300 εκατ. ανθρώπους να ζουν εκτός κάλυψης. Κι όμως, σχεδόν οι δέκα φορές περισσότεροι δεν αξιοποιούν τις υπηρεσίες κινητού Internet. Περίπου το ένα τρίτο αυτών κατέχει συσκευή, αλλά δεν τη χρησιμοποιεί για δεδομένα, ενώ τα υπόλοιπα 2 δισ. δεν διαθέτουν καθόλου smartphone.

Οι βασικοί λόγοι πίσω από αυτό το χάσμα εντοπίζονται, κυρίως, στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή: χαμηλή επίγνωση για τις δυνατότητες του Διαδικτύου, έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων και κυρίως, το κόστος απόκτησης συσκευής. Παρά τις προσπάθειες της τελευταίας δεκαετίας να μειωθεί η τιμή των entry-level smartphones, η GSMA καταγράφει στασιμότητα. Το 2024, το μέσο κόστος ενός κινητού με δυνατότητα σύνδεσης στο Internet στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος ανήλθε στα $54, αυξημένο κατά $4 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Η συσκευών των $30

Η GSMA υπογραμμίζει ότι μια συσκευή στα $30 θα μπορούσε να κάνει προσιτή την αγορά κινητού σε 1,6 δισ. ανθρώπους που ήδη καλύπτονται δικτυακά, αλλά δεν συνδέονται. Για να συμβεί αυτό, απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια από βιομηχανία, κατασκευαστές, κυβερνήσεις, τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς.

Ο Γενικός Διευθυντής της GSMA, Vivek Badrinath, τόνισε ότι το πρόβλημα δεν περιορίζεται στα κινητά και στο κόστος τους. Απαιτούνται καινοτόμες στρατηγικές τιμολόγησης δεδομένων, περισσότερες επιλογές χρηματοδότησης, φορολογικά κίνητρα και στοχευμένες επιδοτήσεις για να αυξηθεί η υιοθέτηση υπηρεσιών.

Εξίσου κρίσιμα είναι τα ζητήματα δεξιοτήτων: η έλλειψη ψηφιακής παιδείας, ο αναλφαβητισμός, οι φόβοι για την ασφάλεια και η αίσθηση «μη σχετικότητας» λειτουργούν ανασταλτικά στην επέκταση της χρήσης. «Στο 96% του πλανήτη υπάρχει η απαραίτητη υποδομή. Το ζήτημα είναι να αρθούν τα υπόλοιπα εμπόδια ώστε να μειωθεί το ψηφιακό χάσμα και να μπορέσουν δισεκατομμύρια άνθρωποι να επωφεληθούν από τη συνδεσιμότητα που αλλάζει ζωές», υπογράμμισε ο Badrinath.

Η θετική εικόνα της αγοράς

Η εικόνα δεν είναι μόνο αρνητική. Περισσότερα από 4,7 δισ. άνθρωποι, δηλαδή το 58% του παγκόσμιου πληθυσμού, χρησιμοποιούν ήδη το κινητό τους για πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Μόνο το 2024, περίπου 200 εκατ. άνθρωποι άρχισαν να χρησιμοποιούν mobile Internet από προσωπική συσκευή, ρυθμός που δεν είχε καταγραφεί από το 2021. Άλλοι 710 εκατ. άρχισαν να συνδέονται μέσω συσκευών που έχουν πρόσβαση, αλλά δεν κατέχουν άμεσα.

Στο μεταξύ, πάνω από το 80% των συνδρομητών mobile Internet χρησιμοποιεί smartphone 4G ή 5G, με την υιοθέτηση του 5G να αυξάνεται ραγδαία. Σήμερα, τα δίκτυα 5G καλύπτουν το 54% του πληθυσμού, δηλαδή 4,4 δισ. ανθρώπους, ενώ πάνω από 700 εκατ. απέκτησαν για πρώτη φορά πρόσβαση στο 5G πέρυσι.s