Το πρώτο προσχέδιο του Κώδικα Πρακτικής για τη σήμανση και την επισήμανση περιεχομένου που παράγεται ή τροποποιείται από συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ανοίγοντας επίσημα τη διαδικασία διαβούλευσης για ένα από τα πιο κρίσιμα κεφάλαια του AI Act: τη διαφάνεια. Το κείμενο δίνεται στη δημοσιότητα στο πλαίσιο του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, με στόχο ο τελικός Κώδικας να έχει ολοκληρωθεί έως τον Ιούνιο του 2026, πριν τεθούν σε εφαρμογή οι σχετικές υποχρεώσεις.

Τι προβλέπει το άρθρο 50 του AI Act για deepfakes και AI-generated περιεχόμενο, ποιοι υποχρεούνται σε σήμανση-Το χρονοδιάγραμμα έως το καλοκαίρι του 2026

Η πρωτοβουλία συνδέεται άμεσα με το άρθρο 50 του AI Act, το οποίο εισάγει σαφείς υποχρεώσεις τόσο για τους παρόχους όσο και για τους χρήστες (deployers) γενετικών συστημάτων ΑΙ. Συγκεκριμένα, οι πάροχοι υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι το AI-generated ή παραποιημένο περιεχόμενο φέρει σήμανση σε μηχανικά αναγνώσιμη μορφή, ενώ οι χρήστες που αξιοποιούν generative AI για επαγγελματικούς σκοπούς οφείλουν να επισημαίνουν με σαφήνεια τα deepfakes και τα κείμενα ΑΙ που αφορούν ζητήματα δημοσίου ενδιαφέροντος.

Για να διευκολυνθεί η συμμόρφωση με αυτές τις απαιτήσεις, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε τη λύση ενός εθελοντικού Κώδικα Πρακτικής, ο οποίος καταρτίζεται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, πριν ακόμη οι δεσμευτικοί κανόνες τεθούν σε ισχύ. Η λογική είναι να δημιουργηθεί ένα κοινό πλαίσιο τεχνικών και λειτουργικών πρακτικών, το οποίο θα επιτρέψει στην αγορά να προσαρμοστεί εγκαίρως.

Χρονοδιάγραμμα

Το πρώτο προσχέδιο του Κώδικα Πρακτικής χωρίζεται σε δύο διακριτές ενότητες. Η πρώτη αφορά τη σήμανση και την ανίχνευση περιεχομένου που παράγεται από ΑΙ και απευθύνεται στους παρόχους γενετικών συστημάτων.

Εστιάζει σε κανόνες που διασφαλίζουν ότι το παραγόμενο υλικό μπορεί να αναγνωριστεί ως τέτοιο σε τεχνικό επίπεδο. Η δεύτερη ενότητα αφορά την επισήμανση deepfakes και συγκεκριμένων μορφών AI-generated ή τροποποιημένου κειμένου που σχετίζεται με θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος και απευθύνεται στους deployers των συστημάτων ΑΙ.

Η Επιτροπή θα συλλέγει σχόλια και παρατηρήσεις από συμμετέχοντες και παρατηρητές έως τις 23 Ιανουαρίου. Με βάση αυτή τη διαδικασία, το δεύτερο προσχέδιο αναμένεται να παρουσιαστεί έως τα μέσα Μαρτίου 2026, ενώ ο τελικός Κώδικας Πρακτικής προβλέπεται να οριστικοποιηθεί τον Ιούνιο του ίδιου έτους.

Το κρίσιμο ορόσημο, ωστόσο, είναι η 2α Αυγούστου 2026. Από την ημερομηνία αυτή και μετά, οι κανόνες που αφορούν τη διαφάνεια του AI-generated περιεχομένου θα καταστούν εφαρμοστέοι, μετατρέποντας τις σημερινές κατευθυντήριες γραμμές σε πρακτική υποχρέωση για την αγορά.

Με τον Κώδικα Πρακτικής, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιχειρεί να προετοιμάσει το έδαφος για μια ελεγχόμενη και διαφανή χρήση της γενετικής ΑΙ, σε μια περίοδο όπου η διάκριση μεταξύ ανθρώπινου και μηχανικά παραγόμενου περιεχομένου καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη – αλλά πολιτικά και θεσμικά αναγκαία.