Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει περάσει πλέον στο καθημερινό λεξιλόγιο και τις συνήθειες των Ελλήνων, ωστόσο η υιοθέτησή της συνοδεύεται από αισθητή επιφυλακτικότητα, ειδικά σε ό,τι αφορά την προστασία προσωπικών δεδομένων και την αξιοπιστία της. Αυτό αποτυπώνεται στην NIQ AI Survey 2025 της NielsenIQ, η οποία εξετάζει στάσεις και αντιλήψεις απέναντι στην AI σε 15 χώρες της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.

Υψηλή εξοικείωση με την Τεχνητή Νοημοσύνη - αλλά χαμηλή εμπιστοσύνη, σύμφωνα με την NIQ AI Survey 2025

Στην Ελλάδα, ένα εντυπωσιακό ποσοστό 85% των συμμετεχόντων δηλώνει ότι είναι «πολύ» ή «αρκετά» εξοικειωμένο με την AI, ωστόσο μόλις το 30% την εμπιστεύεται να λαμβάνει αποφάσεις, που τους αφορούν προσωπικά. Αυτό το χάσμα ανάμεσα στη γνώση και την εμπιστοσύνη υπογραμμίζει τον προβληματισμό, που υπάρχει γύρω από την πραγματική αξιοπιστία των συστημάτων AI στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων.

Η χρήση της AI στη χώρα φαίνεται να επικεντρώνεται σε δραστηριότητες άμεσης ψηφιακής επαφής και διευκόλυνσης, όπως η ψυχαγωγία, η εργασία και η εκπαίδευση. Καθημερινά, οι Έλληνες έρχονται σε επαφή με τεχνολογίες, όπως chatbots και περιεχόμενο που παράγεται από αλγορίθμους, γεγονός που ενισχύει την εξοικείωση και την πρακτική χρήση της AI.

Ωστόσο, η εφαρμογή της σε πιο ευαίσθητα πεδία, όπως η υγεία και η δημόσια διοίκηση, παραμένει περιορισμένη, αντανακλώντας την ανάγκη για αυξημένη αξιοπιστία και διαφάνεια. Οι κυρίαρχες ανησυχίες αφορούν την παραπληροφόρηση και τον κίνδυνο απώλειας θέσεων εργασίας, καθώς και την απώλεια ιδιωτικότητας.

ΑΙ: Το «μαύρο κουτί»

Σύμφωνα με την έρευνα της Nielsen, για πολλούς, η AI λειτουργεί ως «μαύρο κουτί»: το 52% δηλώνει ότι αισθάνεται πως παρακολουθείται από αλγοριθμικά συστήματα, ενώ το 43% ζητά πιο καθαρή και τεκμηριωμένη ενημέρωση σχετικά με το πώς αυτά χρησιμοποιούν τα δεδομένα τους.

Η προθυμία παραχώρησης πληροφοριών είναι επιλεκτική: οι περισσότεροι δεν έχουν πρόβλημα να μοιραστούν δημογραφικά στοιχεία, όπως ηλικία και φύλο ή ιστορικό αγορών, αλλά εμφανίζονται πολύ πιο επιφυλακτικοί, όταν πρόκειται για στοιχεία που ταυτοποιούν τους ίδιους με μεγαλύτερη ακρίβεια όπως φωτογραφίες ή τοποθεσία.

Στο λιανεμπόριο, η AI είναι ήδη παρούσα και αναγνωρίσιμη. Οι καταναλωτές συναντούν συχνά «έξυπνες» λειτουργίες, όπως εξατομικευμένες προτάσεις προϊόντων ή φωνητικούς βοηθούς και σε αυτό το πλαίσιο η τεχνολογία γίνεται αντιληπτή ως διευκόλυνση, όχι ως απειλή.

Σε σύγκριση με άλλες χώρες, η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον μέσο όρο σε επίπεδο εξοικείωσης και χρήσης AI, αλλά εμφανίζει μικρότερη εμπιστοσύνη και μεγαλύτερη ευαισθησία στην προστασία προσωπικών δεδομένων. Αντίθετα, χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Τουρκία και η Νότια Αφρική, παρουσιάζουν αυξημένη αισιοδοξία ως προς την AI, ενώ Γαλλία και Γερμανία εμφανίζουν ακόμα μεγαλύτερη δυσπιστία από την ελληνική.

Παρά τις ανησυχίες, οι Έλληνες εξακολουθούν να βλέπουν τη σύγχρονη τεχνολογία ως έναν παράγοντα βελτίωσης της ζωής τους. Το 64% πιστεύει ότι η AI θα βελτιώσει την καθημερινότητά του μέσα στην επόμενη πενταετία και σχεδόν ένας στους τρεις αναμένει ότι θα ενισχυθεί η παραγωγικότητα και η άνεση στις καθημερινές εργασίες. «Με δεδομένο ότι η AI έχει ήδη ενσωματωθεί στην καθημερινότητα, η πραγματική πρόκληση που αναδύεται πλέον δεν είναι η εξοικείωση, αλλά η εμπιστοσύνη», αναφέρει η μελέτη.