Το επόμενο κεφάλαιο στη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης ανοίγει η Ευρώπη, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκκινεί την επίσημη διαδικασία για την εκπόνηση Κώδικα Δεοντολογίας σχετικά με τη σήμανση και επισήμανση περιεχομένου που παράγεται από GenΑΙ. Πρόκειται για ένα κρίσιμο βήμα εφαρμογής του AI Act, που εισάγει νέους κανόνες διαφάνειας για πάροχους και χρήστες συστημάτων γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, με στόχο να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο φαινόμενο παραπλανητικού ή πλήρως συνθετικού περιεχομένου.

Η Ευρώπη θωρακίζεται απέναντι στο περιεχόμενο που παράγεται από GenAI: Σε τροχιά υλοποίησης ο Κώδικας Δεοντολογίας

Σε μια εποχή, όπου η διάκριση ανάμεσα σε γνήσιο και τεχνητά παραγόμενο περιεχόμενο γίνεται ολοένα και πιο δυσδιάκριτη, η Ευρώπη επιχειρεί να χτίσει μηχανισμούς εμπιστοσύνης στο πληροφοριακό οικοσύστημα. Το νέο πλαίσιο αποσκοπεί στη μείωση κινδύνων παραπληροφόρησης, απάτης, πλαστοπροσωπίας και καταχρηστικών πρακτικών, καθιστώντας σαφές ότι οι τεχνολογικές καινοτομίες πρέπει να συνοδεύονται από κανόνες διαφάνειας και λογοδοσίας.

Η διαδικασία ξεκίνησε με την πρώτη ολομέλεια ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων. που όρισε το Ευρωπαϊκό Γραφείο ΑΙ. Θα ακολουθήσει μια συμμετοχική, επτάμηνη περίοδος διαβούλευσης με ειδικούς, αγορά, φορείς πολιτών και ερευνητική κοινότητα. Στόχος είναι η κατάρτιση ενός εθελοντικού Κώδικα, ο οποίος θα βοηθήσει τους εμπλεκόμενους φορείς να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις, που τίθενται στο άρθρο 50 του AI Act για τη σήμανση και αναγνώριση συνθετικού περιεχομένου.

Ο Κώδικας θα λειτουργήσει ως πρακτικός οδηγός για παρόχους generative AI, προσφέροντας τεχνικές και διαδικαστικές κατευθύνσεις ώστε τα παραγόμενα αποτελέσματα, ήχος, εικόνα, βίντεο, κείμενο, να είναι σαφώς επισημασμένα σε μορφή μηχανικά ανιχνεύσιμη. Αυτό σημαίνει ανάπτυξη τεχνολογιών και πρωτοκόλλων, που καθιστούν δυνατή την αυτόματη ανίχνευση ΑΙ-γεννημένου υλικού σε πλατφόρμες, μέσα ενημέρωσης και υπηρεσίες περιεχομένου.

Ειδικές προβλέψεις για τα deepfakes

Παράλληλα, ειδική πρόβλεψη υπάρχει για εκείνους που αναπτύσσουν ή χρησιμοποιούν deepfakes: περιεχόμενο, δηλαδή, που απεικονίζει γεγονότα, πρόσωπα ή καταστάσεις με τρόπο που φαίνεται αληθινός, αλλά έχει δημιουργηθεί ψηφιακά. Οι οργανισμοί, που κάνουν χρήση τέτοιου υλικού, θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι το κοινό είναι ενήμερο για την τεχνητή του προέλευση, ιδιαίτερα όταν ενημερώνουν για θέματα δημοσίου ενδιαφέροντος - εκτός αν έχει προηγηθεί ανθρώπινη επιμέλεια και δημοσιογραφική ευθύνη.

Η εργασία θα πραγματοποιηθεί μέσω δύο ομάδων: η πρώτη θα επικεντρωθεί στις υποχρεώσεις των παρόχων τεχνητής νοημοσύνης, διασφαλίζοντας ότι χρησιμοποιούνται αποτελεσματικές, διαλειτουργικές και τεχνικά ρεαλιστικές λύσεις σήμανσης. Η δεύτερη αφορά τους χρήστες και φορείς, που αξιοποιούν τα εργαλεία αυτά για τη δημιουργία περιεχομένου, με έμφαση στη διαφάνεια προς το κοινό.

Η διαδικασία δεν είναι μόνο τεχνική, αλλά και πολιτική. Η Επιτροπή στοχεύει σε ευρεία αντιπροσώπευση: συμμετέχουν επιχειρήσεις ΑΙ, φορείς ανάπτυξης τεχνολογιών σήμανσης, οργανώσεις πολιτών, ειδικοί ακαδημαϊκοί και πλατφόρμες. Επίσης, έχουν προσκληθεί διεθνείς οργανισμοί ως παρατηρητές, αναγνωρίζοντας ότι το ζήτημα της αποτροπής παραπληροφόρησης μέσω ΑΙ απαιτεί παγκόσμιο συντονισμό.

Όσον αφορά το χρονοδιάγραμμα, οι υποχρεώσεις διαφάνειας του άρθρου 50 θα τεθούν σε ισχύ τον Αύγουστο του 2026. Μέχρι τότε, ο Κώδικας αναμένεται να έχει λειτουργήσει ως «γέφυρα προετοιμασίας», ώστε η αγορά να εξοικειωθεί με τις τεχνικές απαιτήσεις, ενώ η Επιτροπή θα εκδώσει και κατευθυντήριες οδηγίες, που θα διευκρινίζουν την ερμηνεία του νόμου.