Η Γενετική Τεχνητή Νοημοσύνη (Generative AI - GenAI) δεν απειλεί απαραίτητα τις δουλειές μας, αλλά τις αλλάζει. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της νέας έκθεσης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) των Ηνωμένων Εθνών, που δημοσιεύθηκε χθες και αποτελεί μια λεπτομερή ανάλυση για την έκθεση των επαγγελμάτων στις δυνατότητες της GenAI.

Η μελέτη, με τίτλο "Generative AI and Jobs: A Refined Global Index of Occupational Exposure", παρουσιάζει έναν εξελιγμένο παγκόσμιο δείκτη, που αξιολογεί πόσο πιθανό είναι να επηρεαστεί κάθε επάγγελμα από την τεχνολογία της GenAI. Σύμφωνα με τα ευρήματά της, το 25% των θέσεων εργασίας παγκοσμίως αφορά επαγγέλματα με σημαντική έκθεση στη GenAI, με το ποσοστό να αυξάνεται στο 34% στις ανεπτυγμένες χώρες.

Μελέτη της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών φέρνει φως στις επιπτώσεις της GenAI στην εργασία: μετασχηματισμός αντί για αντικατάσταση

Ωστόσο, η μελέτη τονίζει ότι δεν πρόκειται για μαζικές απολύσεις, αλλά για μετασχηματισμό των καθηκόντων. Από αυτά τα ποσοστά μόλις το 3,3% ανήκει στην κατηγορία υψηλότερης έκθεσης - με εμφανείς διαφορές ανά φύλο: 4,7% για τις γυναίκες, έναντι 2,4% για τους άνδρες. Οι ανισότητες εντείνονται στις ανεπτυγμένες χώρες, όπου το 9,6% των γυναικών και το 3,5% των ανδρών απασχολούνται σε επαγγέλματα με τη μέγιστη έκθεση. Αντίστοιχα, η συνολική έκθεση στην τεχνολογία είναι σημαντικά υψηλότερη στις πλούσιες χώρες (34% της απασχόλησης) σε σύγκριση με τις λιγότερο ανεπτυγμένες (11%).

Ποιες θέσεις είναι πιο ευάλωτες

Ο τομέας της γραμματειακής υποστήριξης παραμένει στην κορυφή της λίστας με τις υψηλότερες πιθανότητες αυτοματοποίησης, λόγω της δυνατότητας της GenAI να εκτελεί επαναλαμβανόμενα και δομημένα καθήκοντα. Επίσης, οι θέσεις εργασίας στα μέσα ενημέρωσης, το λογισμικό και τα χρηματοοικονομικά είναι εκείνοι, όπου η GenAI μπορεί θεωρητικά να αυτοματοποιήσει μεγάλο μέρος της δουλειάς, όχι όμως - όπως διαπιστώνει η μελέτη - χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.

Παρά τη διευρυμένη έκθεση, η μελέτη τονίζει ότι η πλήρης αυτοματοποίηση θέσεων παραμένει σπάνια, καθώς η πλειονότητα των εργασιών εξακολουθεί να απαιτεί ανθρώπινη κρίση, δημιουργικότητα και συναισθηματική νοημοσύνη.

Ανισότητες φύλου και γεωγραφικής κατανομής

Ένα ανησυχητικό στοιχείο της μελέτης είναι η ανισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, το 9,6% των θέσεων εργασίας, που καταλαμβάνουν γυναίκες, θεωρείται ότι βρίσκονται αντιμέτωπες με υψηλό κίνδυνο πλήρους αυτοματοποίησης, έναντι μόλις 3,5% για τους άνδρες. Αυτό εντείνει την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές προστασίας και ενδυνάμωσης.

Η έκθεση προτείνει στους φορείς χάραξης πολιτικής να αξιοποιήσουν τον νέο δείκτη ως βάση για να σχεδιάσουν εκπαιδευτικά προγράμματα, να επενδύσουν σε δεξιότητες και να ενισχύσουν την κοινωνική προστασία για τους εργαζόμενους, που βρίσκονται σε μεταβατική φάση.

Επιπλέον, υπογραμμίζεται η ανάγκη κοινωνικού διαλόγου ανάμεσα σε κυβερνήσεις, εργοδότες και εργαζόμενους, ώστε να διαμορφωθούν περιεκτικές στρατηγικές που δεν θα αφήνουν κανέναν πίσω.