Με μια κίνηση υψηλής γεωπολιτικής και τεχνολογικής βαρύτητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB Group) υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την υποστήριξη της δημιουργίας των πρώτων AI Gigafactories. Η συμφωνία, που φέρει τις υπογραφές της Εκτελεστικής Αντιπροέδρου για την Τεχνολογική Κυριαρχία, Henna Virkkunen, της Προέδρου της EIB, Nadia Calviño και της Αναπληρώτριας Διευθύνουσας Συμβούλου του EIF, Merete Clausen, σηματοδοτεί επίσημα την έναρξη ενός από τα πιο φιλόδοξα τεχνολογικά εγχειρήματα της Ευρώπης.

Μνημόνιο συνεργασίας για την υποστήριξη των πρώτων AI Gigafactories υπέγραψαν Επιτροπή και Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων

Πρόκειται για μια στρατηγική συμμαχία, που αποσκοπεί στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αυτονομίας στον χώρο της τεχνητής νοημοσύνης, μέσω της δημιουργίας μεγάλων υπολογιστικών εγκαταστάσεων, ικανών να αναπτύξουν και να εκπαιδεύσουν τα μοντέλα AI επόμενης γενιάς.

Τα AI Gigafactories, ανάμεσα τους και ο ελληνικός Pharos, αποτελούν τεράστιες υποδομές υπολογιστικής ισχύος, σχεδιασμένες για να στηρίζουν τον εντατικό υπολογισμό και την εκπαίδευση προηγμένων μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Σε μια εποχή, όπου τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα, τα συστήματα αυτόνομης λήψης αποφάσεων και οι υπερυπολογιστικές εφαρμογές απαιτούν όλο και μεγαλύτερη ισχύ, η Ευρώπη επιχειρεί να κλείσει το χάσμα με τις ΗΠΑ και την Ασία.

Η δημιουργία τέτοιων εγκαταστάσεων θεωρείται κρίσιμη για τη διασφάλιση τεχνολογικής κυριαρχίας, την ανεξαρτησία από τρίτους παρόχους cloud, την ενίσχυση του οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας και τη στήριξη ευρωπαϊκών εταιρειών και start-ups που αναπτύσσουν AI λύσεις.

Μετάβαση από τη σύλληψη στην υλοποίηση

Το μνημόνιο συνεργασίας, που υπογράφηκε, θέτει ένα κοινό πλαίσιο για την επιτάχυνση της χρηματοδότησης, της ωρίμανσης και της ανάπτυξης των AI Gigafactories. Ο ρόλος του EIB Group θα είναι καθοριστικός, καθώς, μεταξύ άλλων, θα παρέχει εξειδικευμένη τεχνική και χρηματοοικονομική συμβουλευτική.

Ο Όμιλος EIB θα προσφέρει tailored advisory support στις ευρωπαϊκές  κοινοπραξίες, που ανταποκρίθηκαν στην άτυπη πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της Επιτροπής. Στόχος είναι η μετατροπή καινοτόμων ιδεών σε ώριμα, χρηματοδοτήσιμα έργα, τα οποία θα μπορούν να υποβληθούν επίσημα στην προβλεπόμενη πρόσκληση στις αρχές του 2026.

Επίσης, η EIB θα προετοιμάσει το έδαφος για μελλοντική συγχρηματοδότηση. Η υποστήριξη αυτή ανοίγει τον δρόμο για ενδεχόμενη συγχρηματοδότηση των Gigafactories από την ίδια την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προσδίδοντας αξιοπιστία και σταθερή χρηματοδοτική βάση στα έργα.

Η InvestAI και τα €20 δισ. που αλλάζουν το τοπίο

Το MoU ενισχύει την πρωτοβουλία InvestAI, την οποία είχε προαναγγείλει η Πρόεδρος της Επιτροπής Ursula von der Leyen στο AI Action Summit στο Παρίσι τον Φεβρουάριο του 2025. Το InvestAI ενεργοποιεί μια χρηματοδοτική δεξαμενή €20 δισ., με στόχο τη στήριξη έως πέντε AI Gigafactories σε όλη την Ευρώπη. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα πακέτα επενδύσεων στην ιστορία της ΕΕ στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.

Οι εγκαταστάσεις αυτές θα αποτελέσουν τον πυρήνα της ανάπτυξης και εκπαίδευσης ευρωπαϊκών AI μοντέλων, της αξιοποίησης ασφαλούς και αξιόπιστης τεχνητής νοημοσύνης, της μείωσης του ενεργειακού αποτυπώματος των υψηλών υπολογιστικών αναγκών και της θωράκισης της τεχνολογικής ανεξαρτησίας της Ευρώπης.

Πέρα από την προσέλκυση επενδύσεων, η πρωτοβουλία αυτή επιδιώκει να μετατρέψει τη φιλοδοξία της Ευρώπης για ηγετική θέση στην τεχνητή νοημοσύνη σε απτές υποδομές μεγάλης κλίμακας. Οι AI Gigafactories αποτελούν το θεμέλιο για ένα νέο ευρωπαϊκό τεχνολογικό οικοσύστημα, που συνδυάζει υπολογιστική ισχύ, επενδύσεις,  καινοτομία και κοινές ευρωπαϊκές αξίες για υπεύθυνη τεχνητή νοημοσύνη.

Σε μια εποχή, όπου η AI καθορίζει την οικονομική ανάπτυξη, την ασφάλεια και την ανταγωνιστικότητα, η Ευρώπη στέλνει σαφές μήνυμα: δεν σκοπεύει να μείνει θεατής.

Με τα πρώτα Gigafactories να αναμένεται να δρομολογηθούν μετά το 2026, η ΕΕ μπαίνει σε μια νέα εποχή τεχνολογικής κυριαρχίας - και η μάχη για το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης μόλις ξεκίνησε.