Η Ξένια Ζόππα, η οποία Διετέλεσε Διευθύντρια Επικοινωνίας και Marketing στην ΙΒΜ Ελλάδας και Κύπρου, μιλάει για το σπουδαίο ρόλο των γυναικών στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας και καταθέτει την πολύτιμη άποψη και εμπειρία της για το παρόν και το μέλλον της κλάδου!

Πείτε μας μία ιστορία (γνωστή ή άγνωστη) που σας έχει επηρεάσει προσωπικά και σχετίζεται με την επαγγελματική σας πορεία στην ελληνική αγορά της ψηφιακής τεχνολογίας.

Εξοικειώθηκα με τον χώρο της τεχνολογίας από την παιδική μου ηλικία, καθώς ο πατέρας μου δραστηριοποιήθηκε επαγγελματικά - στα τέλη της δεκαετίας του ‘60, και τις δεκαετίες  ‘70 και ’80- σε τμήματα πληροφορικής μεγάλων ελληνικών οργανισμών, μετά από σπουδές ως ηλεκτρολόγος μηχανικός και μεταλλειολόγος με μετεκπαίδευση στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές στο Παρίσι.   

Οι παιδικές μου αναμνήσεις περιστρέφονται γύρω από αμέτρητες διάτρητες κάρτες, μεγάλα υπολογιστικά συστήματα της εποχής που σε καθήλωναν με το μέγεθός τους, καθώς  καταλάμβαναν ολόκληρες αίθουσες σε μεγάλους ελληνικούς οργανισμούς, ογκώδη βιβλία πληροφορικής με αναφορές σε προηγμένα μαθηματικά και φυσικές επιστήμες, καθώς και συζητήσεις με συναδέλφους της εποχής εκείνης, για ζητήματα που αφορούσαν τον εκσυγχρονισμό των υποδομών των  ελληνικών επιχειρήσεων και της μηχανογράφησης του κράτους. Σε αυτές τις  συζητήσεις, με γοήτευε πάντα η θετική,  αναλυτική και παραγωγική σκέψη καθώς και η τεκμηριωμένη προσέγγιση,  με στόχο την ανεύρεση λύσεων στα εκάστοτε προβλήματα της χώρας. Θυμάμαι δε και αρκετές γυναίκες συναδέλφους του, που θαύμαζα ως παιδί, γιατί με την παρουσία τους συγκροτούσαν και ενίσχυαν τη δυναμική της τότε ελληνικής επιχείρησης.

Καθώς οι σπουδές μου κινήθηκαν γύρω από τον χώρο του marketing και της επικοινωνίας, βρέθηκα να εργάζομαι στα μέσα της δεκαετίας του ’90, στον τομέα της τεχνολογίας και συγκεκριμένα στο τμήμα marketing της ΙΒΜ, γοητευμένη από τα επιτεύγματα της εν λόγω εταιρείας.  Εκεί, συνάντησα ενδιαφέροντες ανθρώπους που διέθεταν ανάλογο πνεύμα και που είχαν πρωταρχικό μέλημα τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προηγμένων τεχνολογικών λύσεων προς όφελος της προόδου και της εθνικής ανάπτυξης.

Επιπλέον, από την αρχή της επαγγελματικής μου πορείας στην ΙΒΜ, ήρθα σε επαφή με γυναίκες που κατείχαν καίριες θέσεις ευθύνης στην Ευρώπη και στην Αμερική και οι οποίες εκτελούσαν με επιτυχία τη στρατηγική της εταιρείας. Μάλιστα, κάποιες είχα την τύχη να τις γνωρίσω προσωπικά και να λάβω πολύτιμες συμβουλές κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής μου σταδιοδρομίας.

Ποια είναι η πιο ουσιαστική συμβουλή που θα δίνατε σε ένα νέο άνθρωπο που ξεκινά την καριέρα του στην τεχνολογία σήμερα;

Ο χώρος της τεχνολογίας με τη συστημική, αντικειμενική και επιστημονική του προσέγγιση διευκολύνει την ανάπτυξη ποιοτικών χαρακτηριστικών σε έναν νέο εργαζόμενο, εφόσον το επιθυμεί.

Επιγραμματικά, θα έλεγα να έχει πάθος και όρεξη με ότι καταπιάνεται,  με τη βεβαιότητα ότι η συμβολή του μπορεί να συνεισφέρει στην αλλαγή. Να πορεύεται με αξιακές αρχές, να διεκδικεί περισσότερα για τον εαυτό του και τους άλλους και να έχει θάρρος και άποψη. Να διαφωνεί, εκφράζοντας θέσεις και επιχειρήματα, αλλά και να τολμά να αλλάζει γνώμη, να βελτιώνεται.  Να  αναγνωρίζει το όποιο λάθος του με θάρρος και παρρησία, ώστε να ανακάμπτει γρήγορα και να προχωρά παρακάτω. Να αλλάζει νοοτροπίες και να ανατρέπει καθιερωμένες πρακτικές, ώστε να μεγιστοποιείται το αποτέλεσμα της εργασίας του.  Να δουλεύει με τον εαυτό του και να αγαπά τη μάθηση, να διευρύνει συνεχώς τη σκέψη του και να μην αυτοπεριορίζεται ή να εγκλωβίζεται σε ταυτότητες και στερεότυπα.  

Πως πιστεύετε ότι μπορούμε να προσελκύσουμε περισσότερες γυναίκες στον κλάδο ψηφιακής τεχνολογίας, δεδομένης και της μεγάλης έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού, και ποια είναι η συμβουλή σας στις γυναίκες που επιλέγουν να ασχοληθούν με τον κλάδο;

Αδιαμφισβήτητα, η χώρα καλείται να διαχειριστεί ένα σημαντικό χάσμα δεξιοτήτων, ειδικότερα  σε ότι αφορά στις αναδυόμενες τεχνολογίες αιχμής, καθώς η οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας οδήγησε πολλούς νέους μόνιμα στο εξωτερικό, επομένως ο πολυπόθητος επαναπατρισμός όσο περνάει ο χρόνος, γίνεται ολοένα και δυσκολότερος. Αν λάβει κανείς υπόψη του, ότι οι σύγχρονες συνθήκες εργασίας μεταβάλλονται, επιτρέποντας μεγαλύτερη ευελιξία στην υποστήριξη της οικογένειας και των αναγκών της, η ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας στο κλάδο της ψηφιακής τεχνολογίας, μπορεί να συνεισφέρει στη μείωση του εν λόγω χάσματος.

Η διαρκής υποεκπροσώπηση γυναικών στην έρευνα και στις επιστήμες STEM μπορεί να εκληφθεί ως ένδειξη υφιστάμενων υπόγειων στερεοτυπικών προσεγγίσεων στην κοινωνία, ακόμα και αν εμείς οι ίδιες δεν το έχουμε ευθέως εισπράξει στο επαγγελματικό μας περιβάλλον.   

Επομένως, μια πρωτοβουλία ή ενέργεια για να έχει βιώσιμο και μακροχρόνιο αποτέλεσμα, θα πρέπει να ξεκινάει πρωταρχικά από το σπίτι και την οικογένεια. Εν συνεχεία, να  ενισχύεται στο σχολείο, στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, και να παγιώνεται στα ακαδημαϊκά ιδρύματα και στην ευρύτερη αγορά εργασίας.

Μια θετική παράμετρος είναι ότι η ελληνική κοινωνία προοδεύει, κάνει δηλαδή βήματα αργού αλλά σταθερού εκσυγχρονισμού και σταδιακά απομακρύνεται από τυχόν παθογένειες του παρελθόντος, καθώς βελτιώνεται η σύγκλιση με πιο προοδευτικές κοινωνίες. Σε αυτό συντελούν οι νεότερες γενιές αλλά και η εξέλιξη της τεχνολογίας, που διευκολύνει την πρόσβαση στην εμπειρία και τη μάθηση, μέσω της διασύνδεσης. Υπάρχει, παράλληλα, μια περίοδος σταδιακής οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα που πλέον προσφέρει καλές ευκαιρίες επαγγελματικής σταδιοδρομίας, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνολογίας.

Η συνεχής επένδυση σε δεξιότητες υψηλής ζήτησης, η εμπιστοσύνη στις προσωπικές ικανότητες  ανεξάρτητα από τις όποιες δυσκολίες, ο σεβασμός του άλλου, η συνέπεια και ο επαγγελματισμός, ο  μακροχρόνιος προσωπικός σχεδιασμός ζωής με διορατικότητα και νηφαλιότητα αποτελούν, κατά τη γνώμη μου, βασικά συστατικά επιτυχίας στον επαγγελματικό χώρο.