Η Πέγκυ Αντωνάκου, Γενική Διευθύντρια της Google για τη ΝΑ Ευρώπη, μιλάει για το σπουδαίο ρόλο των γυναικών στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας και καταθέτει την πολύτιμη άποψη και εμπειρία της για το παρόν και το μέλλον της κλάδου!

Πώς πιστεύετε ότι μπορούμε να προσελκύσουμε περισσότερες γυναίκες στον κλάδο της Ψηφιακής Τεχνολογίας, δεδομένης και της μεγάλης έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού;

Η συμμετοχή περισσότερων γυναικών στον τομέα της ψηφιακής τεχνολογίας δεν είναι απλώς θέμα ισότητας αλλά ζήτημα προοπτικής. Οι γυναίκες φέρνουν διαφορετικές εμπειρίες, ερωτήματα και λύσεις- και αυτή η πολυφωνία είναι προϋπόθεση για ουσιαστική καινοτομία και πρόοδο.

Στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, μόνο το 19% των ειδικών στον τομέα ICT είναι γυναίκες, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι ακόμη χαμηλότερο. Αυτό το χάσμα δεν είναι θεωρητικό, είναι πρακτικό και δομικό. Η ΕΕ το αναγνωρίζει και μέσα από τον στρατηγικό στόχο της “Ψηφιακής Δεκαετίας 2030”, προβλέπει την αύξηση των επαγγελματιών ICT σε 20 εκατομμύρια, με ισόρροπη εκπροσώπηση φύλων, κάτι που προϋποθέτει στοχευμένες πολιτικές και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.

Για να φτάσουμε εκεί, δεν αρκεί μόνο η καλή πρόθεση. Χρειάζεται επένδυση σε εκπαιδευτικά προγράμματα για κορίτσια και γυναίκες, ενδυνάμωση σε τοπικό επίπεδο και συστηματική ανάδειξη σύγχρονων γυναικείων προτύπων στον χώρο της τεχνολογίας. Συχνά, αυτό που λείπει δεν είναι η ικανότητα ή το ταλέντο, αλλά η αίσθηση ότι μια γυναίκα «χωρά» σ’ αυτόν τον χώρο.

Όταν μία γυναίκα βλέπει μία άλλη γυναίκα να προοδεύει, να καινοτομεί και να έχει αντίκτυπο στην τεχνολογία, μπορεί να φανταστεί και τη δική της διαδρομή εκεί. Αυτό είναι το πιο ισχυρό κίνητρο: όχι απλώς η δυνατότητα, αλλά η ορατότητα.

Στην Google αυτό το βλέπουμε στην πράξη μέσα από προγράμματα όπως το «Grow with Google» και το «Experience AI» - που έχουν φέρει χιλιάδες μαθήτριες, φοιτήτριες και επαγγελματίες σε επαφή με τις δυνατότητες της τεχνολογίας. Και το πιο ενθαρρυντικό είναι ότι βλέπουμε δίψα για μάθηση και αλλαγή νοοτροπίας.

Η προσπάθεια, όμως, δεν μπορεί να είναι αποσπασματική. Χρειάζεται συνεργασία εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ιδιωτικού τομέα  και πολιτείας, ώστε να δημιουργήσουμε ένα οικοσύστημα χωρίς αποκλεισμούς, που να ενισχύει τη συμμετοχή των γυναικών στην τεχνολογία, από τα πρώτα μαθητικά βήματα μέχρι τις θέσεις ηγεσίας.

Ποια είναι η πιο ουσιαστική συμβουλή που θα δίνατε σε ένα νέο άνθρωπο που ξεκινά την καριέρα του στην τεχνολογία σήμερα;

Ο τεχνολογικός τομέας εξελίσσεται με ρυθμούς που δεν αφήνουν περιθώρια για αδράνεια. Οι νέοι και οι νέες που μπαίνουν τώρα στον χώρο δεν χρειάζεται να ξέρουν τα πάντα. Αυτό που χρειάζεται είναι να μάθουν πώς να μαθαίνουν.

Η δική μου συμβουλή προς τους νέους είναι να μην περιμένουν να νιώσουν “έτοιμοι” για να ξεκινήσουν. Κανείς δεν είναι 100% έτοιμος όταν έρχεται η ευκαιρία -αυτό που μετράει είναι η διάθεση για συνεχή εξέλιξη, η περιέργεια και η αντοχή στην αβεβαιότητα. 

Παράλληλα, είναι κρίσιμο να κατανοήσει κανείς ότι, η τεχνολογία δεν είναι “ουδέτερη”. Πίσω από κάθε γραμμή κώδικα υπάρχει μια απόφαση, μια αξία, ένας σκοπός. Δεν έχει νόημα να ξέρουμε απλώς πώς λειτουργεί κάτι, πρέπει να ρωτάμε και γιατί. Ποιο πρόβλημα λύνει; Ποιον επηρεάζει; Ποιες συνέπειες έχει;

Ειδικά τώρα, με την ταχύτατη άνοδο της Τεχνητής Νοημοσύνης, της κυβερνοασφάλειας, της πράσινης τεχνολογίας και της ανάγκης για ηθικό σχεδιασμό, όσοι θέλουν να ξεχωρίσουν πρέπει να συνδυάζουν τεχνική επάρκεια με κριτική σκέψη. Όχι απλώς να κατασκευάζουν λύσεις, αλλά να σκέφτονται σαν συνδημιουργοί του μέλλοντος.

Και κάτι ακόμα: Μη φοβάστε να πάρετε θέση. Η τεχνολογία δεν διαμορφώνει μόνο προϊόντα, διαμορφώνει και κοινωνίες. Αν καταλάβετε νωρίς ότι έχετε φωνή, τότε δεν θα είστε απλώς επαγγελματίες, αλλά άνθρωποι με αντίκτυπο.

Ποια θεωρείτε ότι είναι η μεγαλύτερη πρόκληση ή ευκαιρία για τον χώρο της τεχνολογίας στην επόμενη δεκαετία;

Η μεγαλύτερη πρόκληση, αλλά και ταυτόχρονα η πιο συναρπαστική ευκαιρία για τον χώρο της τεχνολογίας την επόμενη δεκαετία είναι να διασφαλίσουμε ότι, η τεχνολογική πρόοδος συμβαδίζει με τις ανάγκες της κοινωνίας και τις αρχές της δημοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσα από το στρατηγικό της πλαίσιο για την ψηφιακή εποχή, θέτει σαφείς στόχους: τεχνολογία προσβάσιμη, βιώσιμη, με σεβασμό στα δικαιώματα των πολιτών και με ενεργή συμμετοχή όλων -όχι μόνο των λίγων. Η Τεχνητή Νοημοσύνη, τα big data, οι αλγόριθμοι και τα αυτοποιημένα συστήματα επηρεάζουν ήδη κρίσιμους τομείς -από την υγεία και την εκπαίδευση μέχρι τη δικαιοσύνη και την αγορά εργασίας. Ο ρυθμός εξέλιξης είναι τόσο ταχύς, που η τεχνολογία συχνά προηγείται της ρύθμισης και της κοινωνικής κατανόησης. Και εκεί εντοπίζεται η πρόκληση: όχι μόνο να δημιουργούμε τεχνολογίες, αλλά να αναλαμβάνουμε και την ευθύνη για τις επιπτώσεις τους.

Η πρόκληση που καλούμαστε να διαχειριστούμε δεν περιορίζεται στην τεχνολογία, είναι κυρίως ηθικής και ανθρώπινης φύσης, και εκεί ακριβώς κρύβεται και η μεγάλη ευκαιρία μας. Τι κόσμο θέλουμε να φτιάξουμε; Ποιους συμπεριλαμβάνουμε στον σχεδιασμό και ποιους αφήνουμε απέξω; Πώς εξασφαλίζουμε διαφάνεια, λογοδοσία, ισότητα και πρόσβαση για όλους; Η ευκαιρία είναι τεράστια: έχουμε μπροστά μας τα πιο ισχυρά εργαλεία που είχαμε ποτέ για να βελτιώσουμε τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Αλλά αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν η τεχνολογία σχεδιαστεί με συνείδηση, με κοινό όραμα και με συνεργασία μεταξύ κρατών, εταιρειών, ακαδημαϊκών και πολιτών. 

Στην Google πιστεύουμε ότι, η πραγματική καινοτομία κρίνεται όχι μόνο από την τεχνική της αρτιότητα, αλλά από τον θετικό της αντίκτυπο. Όταν η τεχνολογία σχεδιάζεται με πυξίδα τον άνθρωπο, τότε δεν εξελίσσουμε μόνο τον κλάδο, αλλά συμβάλλουμε ουσιαστικά σε μια πιο δίκαιη και βιώσιμη κοινωνία. Αυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, η μεγαλύτερη ευθύνη αλλά και η πιο σημαντική ευκαιρία που έχουμε μπροστά μας.