Η Αγγελίνα Μιχαηλίδου, Managing Director & Senior Partner, Response S.A.,  μιλάει για το σπουδαίο ρόλο των γυναικών στον χώρο της ψηφιακής τεχνολογίας και καταθέτει την πολύτιμη άποψη και εμπειρία της για το παρόν και του μέλλον του κλάδου!

Πείτε μας μία ιστορία (γνωστή ή άγνωστη) που σας έχει επηρεάσει προσωπικά και σχετίζεται με την επαγγελματική σας πορεία στην ελληνική αγορά των ψηφιακής τεχνολογίας.

Συνειδητοποιώ ότι στην καριέρα στην ψηφιακή τεχνολογία, (από προγραμματίστρια έως CEO πολυεθνικών) έχω ζήσει πολλές πρωτιές, πολλές νέες εμπειρίες, σ’ αυτή τη διάρκεια που συμπορεύεται με την ουσιαστική διάδοση της πληροφορικής.

H εμπειρία που με έχει επηρεάσει προσωπικά σχετίζεται με ένα ευρωπαϊκό έργο, το Starfish όπου συμμετείχαν 4 ευρωπαϊκές εταιρίες και είχα θέση project manager. Ο σκοπός, προσεγγίζοντας το έτος 2000, ήταν η αυτονομία- σε μετρητά- κοινοτήτων, που διαβιώνουν σε απομακρυσμένους τόπους.

Μαζί λοιπόν με την Εθνική Τράπεζα, την τότε εταιρία μου Wincor Nixdorf, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και μια φιλανδική εταιρεία, τοποθετήσαμε πρωτότυπα ΑΤΜs σε δύο αντιδιαμετρικά μακρινά σημεία της Ευρώπης στην Σίκινο στο Αιγαίο και κοντά στο βόρειο πόλο σε ένα στρατόπεδο, στην Φινλανδία. Θέλαμε να δούμε κατά πόσον οι καταθέσεις, στα πρωτο-σχεδιασμένα τότε ATMs, με ανακύκλωση και αυθεντικοποίηση, θα μπορούσαν να καλύπτουν την τοπική ανάγκη κυκλοφορίας μετρητών. Με αυτό το έργο θέσαμε τις βάσεις για τα σημερινά διαδεδομένα ΑΤΜs αξιόπιστης ανακύκλωσης μετρητών που βρίσκονται παντού. Επιπλέον, επειδή πλησίαζε η ενιαία εισαγωγή του ευρώ, σε αυτά τα ΑΤΜs έγιναν από τις πρώτες πιστοποιήσεις διαχείρισης των νέων χαρτονομισμάτων.

Θεωρώ αυτή μία πολύ ιδιαίτερη εμπειρία, γιατί μας έβαλε να σκεφτούμε τις καθημερινές ανάγκες των απομονωμένων κατοίκων των νησιών, πόσο εντατική ανάγκη είχαν από μετρητά στη ζωή τους και πόση αυτονομία τους έδινε μία τέτοια υπηρεσία, απαλλάσσοντάς τους από το φόβο της διατήρησης μετρητών στο σπίτι.

Μία άλλη στιγμή, που δεν θα ξεχάσω είναι όταν -εξαιρετικά νωρίς την καριέρα μου - βρέθηκα στα έδρανα του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) να προασπίζομαι γιατί οι οθόνες με καθοδικό σωλήνα, που χρησιμοποιούσαμε τότε, δεν ήταν τηλεοράσεις, παρόλο που φαίνονται ίδιες! Αυτό ήταν ένα εξαιρετικά κρίσιμο θέμα γιατί αν θεωρούνταν ίδιο προϊόν, θα έπρεπε να έχουν και ίδια φορολογική επιβάρυνση δηλαδή υψηλό ΦΠΑ, αντικίνητρο για την διάδοση της τεχνολογίας!

Πως πιστεύετε ότι μπορούμε να προσελκύσουμε περισσότερες γυναίκες στον κλάδο ψηφιακής τεχνολογίας, δεδομένης και της μεγάλης έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού, και ποια είναι η συμβουλή σας στις γυναίκες που επιλέγουν να ασχοληθούν με τον κλάδο;

Η προσέλκυση νέων γυναικών στον κλάδο της ψηφιακής τεχνολογίας έχει «να δώσει μάχη» με τις προκαταλήψεις και τις συνήθειες. Για να αλλάξει αυτό σίγουρα ο πρώτος ρόλος είναι της οικογένειας, όπου δεν θα πρέπει να υποβάλλει στερεοτυπικά την επιλογή ανθρωποκεντρικών σπουδών, όπως γίνεται τώρα (δασκάλες, νηπιαγωγοί, νοσοκόμες, ψυχολόγοι κλπ). Επιπλέον εξίσου σημαντικός είναι ο ρόλος του σχολείου, ώστε να δίνει πολλά τεχνολογικά ερεθίσματα, εργασίες, να προσκαλεί αναγνωρίσιμες γυναίκες (role models) της ψηφιακής τεχνολογίας και γενικά να αντιτάσσεται σε κάθε στερεότυπο.

Θα έλεγα μάλιστα ότι τα πρότυπα δουλεύουν αντίστροφα και για τα δύο φύλα, με αποτέλεσμα τα αγόρια να απέχουν από άλλες εξειδικεύσεις όπως είναι η Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού και το Marketing. Στοχευμένη ανατροπή λοιπόν σε όλα τα στερεότυπα και για τα δύο φύλα από τα μικρά τους χρόνια.

Στη δική μου οικογένεια κάτι που έκανε την αδελφή μου κι εμένα να στραφούμε και οι δύο στην ψηφιακή τεχνολογία είναι ότι είχαμε από τους γονείς μας επιλογές, ερεθίσματα, ουσιαστικά ανοιχτούς ορίζοντες και διαβάζαμε για γυναίκες επιστήμονες σε τυπικά ανδρικούς ρόλους (αστροναύτες, ορειβάτες, προγραμματιστές κ.α.).

Αυτό που εισηγούμαι είναι να αναδείξουμε τα ανθρωποκεντρικά χαρακτηριστικά της ψηφιακής τεχνολογίας. Είναι φανερό στις περισσότερες εφαρμογές πως κάθε έργο ψηφιακής τεχνολογίας έχει βασικό αποδέκτη τον άνθρωπο και χρειάζεται κατάλληλο user interface (διεπαφή) και άρα συνδυάζει την ανθρωπιστική προσέγγιση και την ψυχολογία.

Τέλος, στον κόσμο των επιχειρήσεων, που τα τελευταία χρόνια εξειδικεύομαι στην εκπαίδευση ενήλικων, μέσω της εταιρίας RESPONSE SA, διαπιστώνω ότι ελάχιστες μεν, αλλά εξαιρετικές εταιρίες εκπαιδεύουν γυναίκες επαγγελματίες, που θα ήθελαν να αλλάξουν κλάδο από το αρχικό τους πτυχίο και να ασχοληθούν πλέον με την «πληροφορική». Είναι μια πρακτική, που φαίνεται ότι έχει αποτελέσματα και έτσι η πραγματική τους κλίση φαίνεται να συναντά την ανάγκη της αγοράς, σε μια πιο ώριμη χρονική στιγμή.

Προτείνω λοιπόν τέτοιες καλές πρακτικές να μοιράζονται, πιθανόν και μέσα από ένα συνέδριο/ημερίδα με την αιγίδα του ΣΕΠΕ.     

Aς προβάλουμε, λοιπόν, ότι η Ψηφιακή τεχνολογία είναι διευρυμένα μια ανθρωπιστική επιστήμη!

Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που πιστεύετε ότι διαθέτετε, τα οποία στην πορεία σας βοήθησαν να εξελιχθείτε στον κλάδο της Πληροφορικής και Επικοινωνιών;

Είναι μια ερώτηση που κι εμένα με απασχολεί, ποια είναι τα χαρακτηριστικά που έχουν συμβάλει για την εξέλιξή μου σε αυτό τον απαιτητικό κλάδο. Έχοντας πλέον  την ευκαιρία να κοιτώ πίσω με αυτοπεποίθηση, αναγνωρίζω τα ακόλουθα τρία  χαρακτηριστικά:

Στόχευση, τόσο σε μακροχρόνιο ορίζοντα όσο και στους στόχους της κάθε μέρας. Είχα διαβάσει κάπου: σκέψου μια τροχιά, που να σε οδηγεί στο αστέρι που εσύ έχεις βάλει στόχο στον ουρανό. Αυτή η τροχιά, αν την ακολουθείς με συνέπεια, από το σημείο που βρίσκεται πιο κοντά σου, θα σε οδηγήσει χωρίς λάθος μετά από χρόνια εκεί που θέλεις να φτάσεις. Αυτό το μετέφερα στους στόχους της κάθε μέρας, του κάθε έτους και βέβαια τους αναθεωρούσα κάθε πέντε περίπου χρόνια, για να παραμένουν επίκαιροι με τα θέλω μου τόσο μέσα στη δουλειά όσο και στην προσωπική μου ζωή.

Ήπιες Δεξιότητες (soft skills), είναι οι δεξιότητες που αναπτύσσονται στοχευμένα κατά την διάρκεια της εργασιακής μας ζωής, παράλληλα με τις τεχνικές δεξιότητες. Ένοιωθα από τα πρώτα μου βήματα την ανάγκη να βελτιώσω την επικοινωνία μου, την εξωστρέφεια στις παρουσιάσεις, την αξιοποίηση του χρόνου, την καθοδήγηση της ομάδας μου, η λήψη αποφάσεων κλπ. Προκάλεσα, λοιπόν, τον εαυτό μου, επιζητώντας να βγω από την πιο εσωστρεφή φύση μου, να υιοθετήσω και να εξασκήσω εξωστρεφή χαρακτηριστικά. Διαπίστωσα ότι οι ήπιες δεξιότητες «εκπαιδεύονται» και είναι αυτές, που από το βάθος της τεχνικής εξειδίκευσης, που είναι πρωτίστως απαραίτητο, με ώθησαν σε ανώτερα διοικητικά επίπεδα C-level, εκπληρώντας έτσι σφαιρικά τις φιλοδοξίες και τους στόχους μου.

Δεσμοί, εννοώ κάτι περισσότερο από γνωριμίες, πραγματική σύνδεση με ανθρώπους που έχουν την ίδια φιλοπερίεργη διάθεση και τις ίδιες προσωπικές αξίες. Οι δεσμοί αναπτύσσονται τόσο στο χώρο της εργασίας όσο και στις εθελοντικές δράσεις και την συμμετοχή σε επαγγελματικές ενώσεις και συλλόγους όπως ο ΣΕΠΕ, όπου συμμετείχα περίπου από την ίδρυσή του. Οι άνθρωποι είναι που σου δίνουν δύναμη, ευκαιρίες και σε καθοδηγούν, όσο εσύ κυνηγάς να φτάσεις τους στόχους σου.