Ένας ιδιότυπος και σίγουρα άκρως επικίνδυνος κυβερνοπόλεμος βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη και αφορά τον κλάδο της υγείας. Όπως προειδοποιούν οι ειδικοί του κλάδου της κυβερνοασφάλειας, οι κυβερνοεπιθέσεις στα νοσοκομεία δεν είναι πλέον απλές απειλές, αλλά αποτελούν πραγματικούς κινδύνους, που απειλούν την εύρυθμη λειτουργία κρίσιμων δομών και το κυριότερο, θέτουν ανθρώπινες ζωές σε κίνδυνο.

Η ραγδαία αύξηση των επιθέσεων σε κρίσιμες υποδομές αναδεικνύει την ανάγκη για επείγουσα θωράκιση του υγειονομικού συστήματος

Από την επίθεση ransomware, που παρέλυσε περισσότερους από 100 παρόχους υγείας στη Ρουμανία έως την υποκλοπή ευαίσθητων δεδομένων στην Αγγλία, ο τομέας της υγειονομικής περίθαλψης βρίσκεται στο επίκεντρο ενός αυξανόμενου ψηφιακού πολέμου. Τα περιστατικά είναι ενδεικτικά: Τον Ιούνιο του 2024, η Synnovis υπέστη επίθεση, που διέκοψε χιλιάδες ιατρικά ραντεβού στο NHS και οδήγησε στη διαρροή πάνω από 500 GB ιατρικών δεδομένων.

Νωρίτερα, στη Ρουμανία, περισσότερες από 79 υγειονομικές εγκαταστάσεις έχασαν τη σύνδεση με βασικές ιατρικές συσκευές. Το πιο σοκαριστικό, ίσως, περιστατικό συνέβη το 2020 στη Γερμανία, όπου η καθυστέρηση κρίσιμης περίθαλψης, εξαιτίας κυβερνοεπίθεσης, συνέβαλε στον θάνατο ασθενούς.

Η έκταση και η σοβαρότητα των περιστατικών αυτών κατέστησαν σαφές πως οι υγειονομικές δομές είναι εξαιρετικά ευάλωτες: παλιές τεχνολογίες, έλλειψη προσωπικού εξειδικευμένου στην κυβερνοασφάλεια, ασφυκτικά χρονικά περιθώρια.

Την ίδια ώρα, διαχειρίζονται τεράστιο όγκο ευαίσθητων προσωπικών και οικονομικών δεδομένων, γεγονός που τις καθιστά ελκυστικό στόχο για επιθέσεις τύπου ransomware και DDoS.

Τι κάνει η Ευρώπη

Μπροστά σε αυτήν την πραγματικότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσίασε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για την Κυβερνοασφάλεια στην Υγειονομική Περίθαλψη. Το σχέδιο περιλαμβάνει την ίδρυση Ευρωπαϊκού Κέντρου Υποστήριξης Κυβερνοασφάλειας, μια υπηρεσία έγκαιρης προειδοποίησης, χρηματοδότηση για μικρότερους παρόχους και συνεργασία με την Europol μέσω του έργου NoMoreRansom.

Ωστόσο, τα ερωτήματα παραμένουν: είναι αυτό αρκετό; Όπως σημειώνουν οι ειδικοί της ESET, Márk Szabó και André Lameiras, απαιτείται αλλαγή φιλοσοφίας: πρόληψη πριν από την κρίση. Η τεχνητή νοημοσύνη, η ανάλυση συμπεριφοράς, τα αυτοματοποιημένα συστήματα ανίχνευσης και το cloud μπορούν να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα. Την ίδια ώρα, η υιοθέτηση της προσέγγισης "Shift Left", με ελέγχους ασφαλείας από το στάδιο του σχεδιασμού, είναι κρίσιμη για τη δημιουργία πραγματικά ασφαλών ψηφιακών υποδομών.

Η νέα οδηγία NIS2, που χαρακτηρίζει τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης ως «Ουσιαστικές Οντότητες», αποδεικνύει ότι η προστασία των νοσοκομείων και των ασθενών δεν είναι απλώς τεχνικό ζήτημα - είναι θεμελιώδης προϋπόθεση για τη δημόσια υγεία και την κοινωνική συνοχή. Και σε έναν κόσμο, όπου η επόμενη επίθεση μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή, η εγρήγορση και η συνεργασία είναι η μόνη άμυνα.