Σε μια εποχή έντονων γεωπολιτικών μεταβολών και τεχνολογικών ανατροπών, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στην υιοθέτηση μιας φιλόδοξης Διεθνούς Ψηφιακής Στρατηγικής. Η κοινή ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ σηματοδοτεί τη δέσμευση της Ένωσης να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός παγκόσμιου ψηφιακού τοπίου, που βασίζεται σε κανόνες, ασφάλεια και θεμελιώδεις αξίες.

Σε ένα περιβάλλον, όπου η τεχνητή νοημοσύνη, τα δεδομένα και οι υποδομές επικοινωνίας εξελίσσονται σε πεδία στρατηγικού ανταγωνισμού, η ΕΕ δηλώνει την πρόθεσή της να παραμείνει ανοιχτή σε συνεργασίες, χωρίς όμως να παρεκκλίνει από τις δημοκρατικές της αρχές. Όπως τονίζεται στο επίσημο έγγραφο, η Ευρώπη επιδιώκει να ενισχύσει την ψηφιακή της κυριαρχία, αλλά και να υποστηρίξει τις ψηφιακές μεταβάσεις τρίτων χωρών με έναν τρόπο, που διασφαλίζει διαφάνεια, ασφάλεια και κοινή πρόοδο.

Πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός παγκόσμιου ψηφιακού τοπίου θέλει να παίξει η Ευρώπη

Το μήνυμα της στρατηγικής είναι διττό: αφενός, η Ευρώπη θα εντείνει τις προσπάθειές της για να ενισχύσει τη δική της τεχνολογική ανταγωνιστικότητα, κυρίως σε τομείς, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και οι ημιαγωγοί. Αφετέρου, θα προσφέρει ένα συνεκτικό, αξιόπιστο πλαίσιο για συνεργασίες, που θα βασίζονται στην εμπιστοσύνη και τον κοινό προσανατολισμό προς ένα βιώσιμο και ασφαλές ψηφιακό μέλλον.

Τρεις πυλώνες διεθνούς δράσης

Η στρατηγική βασίζεται σε τρεις αλληλένδετους πυλώνες:

- Εμβάθυνση διεθνών συνεργασιών. Μέσω της ενίσχυσης υφιστάμενων ψηφιακών διαλόγων, της δημιουργίας νέων ψηφιακών εταιρικών σχέσεων και της ίδρυσης ενός ευρύτερου Δικτύου Ψηφιακής Συνεργασίας, η ΕΕ στοχεύει να εδραιώσει ένα ισχυρό σύστημα ψηφιακής διπλωματίας. Οι συνεργασίες αυτές δεν περιορίζονται μόνο στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας, αλλά επεκτείνονται και σε θέματα ασφάλειας, ανθεκτικότητας και διαλειτουργικότητας τεχνολογικών συστημάτων.

- Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Πρόταση για Τεχνολογικές Επενδύσεις (EU Tech Business Offer). Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΕ θα συνδυάσει επενδύσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την υποστήριξη των ψηφιακών μεταρρυθμίσεων εταίρων της. Σημαντικά εργαλεία θα είναι τα «AI Factories», η υποστήριξη ασφαλούς συνδεσιμότητας, οι υποδομές ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών (Digital Public Infrastructure) και η ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας. Η πρόθεση είναι ξεκάθαρη: οι εταίροι της ΕΕ δεν θα χρειάζεται να επιλέξουν μεταξύ τεχνολογικής προόδου και προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

- Ενίσχυση της παγκόσμιας ψηφιακής διακυβέρνησης. Η ΕΕ σκοπεύει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση ενός πολυμερούς, δίκαιου και κανόνων-βάσει ψηφιακού οικοσυστήματος. Αυτό σημαίνει ενεργή συμμετοχή σε διεθνείς οργανισμούς, πρόωθηση διαλειτουργικών προτύπων και προσπάθειες να διασφαλιστεί ότι οι αναδυόμενες τεχνολογίες (όπως η AI) θα ενσωματώνουν αξίες, όπως η διαφάνεια, η ισότητα και ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Προτεραιότητες και επόμενα βήματα

 Οι τομείς προτεραιότητας περιλαμβάνουν:

• Ασφαλείς και αξιόπιστες ψηφιακές υποδομές, κρίσιμες για ενέργεια, μεταφορές και υγεία.
• Αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως AI, 5G/6G, κβαντικοί υπολογιστές και ημιαγωγοί.
• Κυβερνοασφάλεια και ενίσχυση άμυνας των εταίρων ως στρατηγική επένδυση για την ίδια την ΕΕ.
• Προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδιαίτερα σε θέματα πλατφορμών, ελευθερίας λόγου και ιδιωτικότητας.
• Ψηφιακές ταυτότητες και δημόσια υποδομή, για ευκολότερες διασυνοριακές συναλλαγές και κινητικότητα πολιτών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει, ήδη, ξεκινήσει δημόσια διαβούλευση για τον σχεδιασμό της πολιτικής και αναμένεται να παρουσιάσει τη στρατηγική σε σειρά διεθνών εκδηλώσεων, προκειμένου να τεθεί άμεσα σε εφαρμογή.