“Φως στο τούνελ” της οικονομικής κρίσης ρίχνει το ελληνικό επιχειρείν, που, αν και δραστηριοποιείται σε ένα περιβάλλον πλήρους αβεβαιότητας, κρατά υψηλά το εγχώριο επιχειρηματικό φρόνημα και στέλνει μηνύματα αισιοδοξίας διεθνώς. Το θετικό για τις ελληνικές επιχειρήσεις κλίμα αποτυπώνει η έκδοση της ICAP για τις 500 εταιρείες και τους 200 ομίλους με τη μεγαλύτερη κερδοφορία (βάσει δημοσιευμένων ισολογισμών για τη χρήση του 2012).

Σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον, που καθορίζεται από τις προαναφερθείσες συνθήκες, η συμμετοχή των 500 επιχειρήσεων της παρούσας κατάταξης στα συνολικά μεγέθη των ελληνικών επιχειρήσεων το 2012 ήταν εντυπωσιακή. Οι εν λόγω επιχειρήσεις όχι μόνο αύξησαν τον κύκλο εργασιών τους, αλλά και βελτίωσαν σημαντικά την κερδοφορία τους. Συγκεκριμένα, οι 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες κάλυψαν με τον κύκλο εργασιών τους ποσοστό 54,1% του συνολικού κύκλου εργασιών όλων των εταιρειών με διαθέσιμους ισολογισμούς, εμφάνισαν EBITDA της τάξης των €10 δις, στο ίδιο επίπεδο με τις 500 κορυφαίες του 2011 πολλαπλάσια όμως των αντίστοιχων κερδών EBITDA του συνόλου των επιχειρήσεων, τα οποία διαμορφώθηκαν τελικά σε €2,09 δις. Περαιτέρω, εμφάνισαν συνολικά κέρδη προ φόρων της τάξης των €2,4 δις το 2012 (μεγαλύτερα κατά 26% από τα αντίστοιχα της περσινής έκδοσης), ενώ το τελικό καθαρό αποτέλεσμα του συνόλου των εταιρειών ήταν (για 3η χρονιά) ζημιογόνο, με ζημίες της τάξης των €13,1 δις, Πίνακας 1.


Πίνακας 1. Μεταβολές Βασικών Μεγεθών των 500 Πλέον Κερδοφόρων Εταιρειών, (ποσά σε χιλ. €), Πηγή: ICAP 2013

Κριτήρια
Το κριτήριο, με βάση το οποίο γίνεται η κατάταξη των επιχειρήσεων (και ομίλων αντίστοιχα), είναι τα κέρδη EBITDA, δηλαδή τα κέρδη της επιχείρησης από λειτουργικές δραστηριότητες πριν την επίδραση των χρηματοοικονομικών και έκτακτων εσόδων - εξόδων, καθώς και των αποσβέσεων επί των παγίων στοιχείων.

Επισημαίνεται ότι, το κατώτατο όριο κερδών EBITDA προκειμένου να συμπεριληφθεί μία επιχείρηση στις 500 πιο κερδοφόρες εταιρείες το 2012 διαμορφώθηκε σε €3,41 εκατ. (οριακά βελτιωμένο από τα €3,37 εκατ. της περσινής έκδοσης), μέγεθος σαφώς κατώτερο σε σχέση με παλαιότερα έτη. Είναι ενδεικτικό ότι το όριο αυτό ήταν €5,9 εκατ. το 2007. Σε επίπεδο επιχειρηματικών ομίλων, το κατώτατο όριο κερδών EBITDA προκειμένου να συμπεριληφθεί ένας όμιλος εταιρειών στην κατάταξη των 200 πιο κερδοφόρων ομίλων το 2012 διαμορφώθηκε σε €2,64 εκατ., ελάχιστα αυξημένο σε σχέση με το όριο των €2,47 εκατ. της περυσινής έκδοσης.

Βελτίωση
Συγκρίνοντας τα βασικά οικονομικά μεγέθη των 500 εταιρειών της κατάταξης του 2012 σε σχέση με τα αντίστοιχα μεγέθη των ίδιων εταιρειών το 2011, προκύπτει σαφώς εικόνα βελτίωσης. Κατ’ αρχάς, παρά τις δυσχέρειες και το ασταθές περιβάλλον του προηγουμένου έτους, ο συνολικός κύκλος εργασιών των 500 επιχειρήσεων εμφάνισε αξιόλογη αύξηση, 4,5%, το 2012, ενώ τα συνολικά κέρδη EBITDA αυξήθηκαν εντυπωσιακά, κατά 44,3%. Περαιτέρω, οι 500 εταιρείες εμφάνισαν προ φόρων κέρδη €2,44 δις το 2012, έναντι σημαντικών ζημιών που είχαν καταγράψει το προηγούμενο έτος. Με βάση τα κέρδη προ φόρων (2012), από τις 500 εταιρείες το 77,6% ήταν κερδοφόρες, ενώ οι λοιπές ήταν ζημιογόνες.

Τέλος, οι 500 εταιρείες της κατάταξης συνολικά εμφάνισαν οριακή μόνο αύξηση των ιδίων κεφαλαίων τους (1%) το 2012.

Ανά κλάδο
Σχετικά με τις εταιρείες που συγκροτούν τον κατάλογο των top 500 εταιρειών βάσει EBITDA, η βασική σύνθεση παραμένει σταθερή, εφόσον επεκράτησε και πάλι ο τομέας των Λοιπών Υπηρεσιών (πλην Τουρισμού, Ασφαλειών και Τραπεζών - Factoring) με συμμετοχή 176 εταιρειών (ποσοστό 35,2%). Ακολουθεί ο τομέας της Βιομηχανίας με 163 επιχειρήσεις (ποσοστό 32,6%) και το Εμπόριο, η συμμετοχή του οποίου, όμως, περιορίστηκε το 2012 σε 99 εταιρείες (19,8%). Στις επόμενες θέσεις βρίσκονται κατά σειρά οι τομείς του Τουρισμού, των Ασφαλειών και των Τραπεζών - Εταιρειών Factoring.

Όσον αφορά το κύριο κριτήριο της κατάταξης την κερδοφορία, ο τομέας των Λοιπών Υπηρεσιών βρίσκεται σταθερά στην κορυφή, το δε μερίδιο του στα κέρδη EBITDA ανήλθε σε 54,8%. Ωστόσο, η συμμετοχή του στα κέρδη προ φόρων έχει υποχωρήσει (μερίδιο 19,2%) το 2012.

Αντίθετα, ο τομέας της Βιομηχανίας αναδείχθηκε για δεύτερη χρονιά κορυφαίος όσον αφορά τη συμμετοχή του στα συνολικά κέρδη προ φόρου, με μερίδιο 25,5%. Περαιτέρω ο τομέας ανεδείχθη δεύτερος ως προς τη συμμετοχή στα συνολικά κέρδη EBITDA του 2012, με μερίδιο 21%.

Ο Εμπορικός τομέας βρίσκεται στη δεύτερη θέση όσον αφορά τη συμμετοχή του στα κέρδη προ φόρου (μερίδιο 22,8%), ενώ το μερίδιό του στα κέρδη EBITDA διαμορφώθηκε σε 12,3% το 2012.

Ο τομέας των Τραπεζών - εταιρειών Factoring δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από τις συνέπειες της κρίσης και τις απώλειες από το πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων, γεγονός που χαρακτήρισε τα αποτελέσματά του και το 2012. Στη φετινή κατάταξη ο εν λόγω τομέας εκπροσωπείται από μόνον πέντε εταιρείες (εκ των οποίων οι 3 είναι εταιρείες Factoring). Επισημαίνεται, ωστόσο, η ανάκαμψη του μεριδίου των Τραπεζών - εταιρειών Factoring στα κέρδη προ φόρου (15,3%). Συγκριτικά καλύτερες επιδόσεις είχε το 2012 ο τομέας των Ασφαλειών, με μερίδιο 17,3% στα κέρδη προ φόρου, και 4,5% στα κέρδη EBITDA, Πίνακας 2.


Πίνακας 2. Τομεακή Κατανομή Εταιρειών - Βασικών Μεγεθών των 500 Πλέον Κερδοφόρων Εταιρειών (2012), 
* κέρδη EBTD, Πηγή: ICAP 2013

Το “TOP 20”
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η κορυφή της κατάταξης κατά το 2012. Παρατηρείται ότι στην πρώτη εικοσάδα (TOP 20) των πλέον κερδοφόρων εταιρειών (βάσει EBITDA) η πλειοψηφία παρέμεινε σταθερή, με τις 16 από τις 20 εταιρείες να εμφανίζονται στην κορυφή τόσο το 2012 όσο και το 2011, σημειώνοντας απλά κάποια εναλλαγή στις θέσεις της κατάταξης. Αναφορικά με τη συμμετοχή των επί μέρους τομέων στη “σύνθεση” της πρώτης εικοσάδας εταιρειών, το 2012 συμμετείχαν 12 εταιρείες του τομέα “Λοιπών Υπηρεσιών”, δύο Βιομηχανίες, τρεις Εμπορικές εταιρείες και από μία εταιρεία των λοιπών τομέων. Κορυφαία κερδοφόρα εταιρεία για το 2012 ανεδείχθη η Δ.Ε.Η Α.Ε. η οποία επανήλθε στην κορυφή επιτυγχάνοντας θεαματική βελτίωση των κερδών EBITDA (+52,2%), εκτοπίζοντας έτσι στη 2η θέση τον Ο.Π.Α.Π. Α.Ε., λόγω υποχώρησης της κερδοφορίας του (μείωση κερδών EBITDA κατά 8,5%).

Νατάσα Φραγκούλη

© Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας - ΣΕΠΕ, 2008 - 2013