Σημαντική -αλλά σε κάθε περίπτωση αργή- πρόοδο σημειώνει η Ευρώπη όσον αφορά στην ενσωμάτωση της ψηφιακής τεχνολογίας στα εθνικά συστήματα απονομής της Δικαιοσύνης. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, τα δικαστήρια και οι εισαγγελικές Αρχές των κρατών-μελών δεν αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητες που προβλέπουν οι δικονομικοί κανόνες τους όσον αφορά την ψηφιακή τεχνολογία. 

Τα δικαστήρια και οι εισαγγελικές αρχές των κρατών-μελών δεν αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητες της ψηφιακής τεχνολογίαςΓια παράδειγμα, μόνο οκτώ κράτη μέλη (σσ η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται μεταξύ αυτών) διαθέτουν δικονομικούς κανόνες, που επιτρέπουν πλήρως ή ως επί το πλείστον τη χρήση εξ αποστάσεως επικοινωνίας. 

Επίσης μόνο οκτώ κράτη-μέλη της ΕΕ διαθέτουν το παραδεκτό των αποδεικτικών στοιχείων μόνο σε ψηφιακή μορφή. Σε 19 κράτη μέλη αυτό είναι δυνατό μόνο σε περιορισμένο αριθμό περιπτώσεων, όπως για ορισμένους χρήστες των δικαστηρίων (π.χ. για τους διαδίκους), αλλά όχι για όλους (π.χ. για τους δικαστικούς πραγματογνώμονες). 

Σύμφωνα με τον Πίνακα Αποτελεσμάτων για τη Δικαιοσύνη, που δημοσιοποίησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 26 κράτη-μέλη παρέχουν ορισμένες διαδικτυακές πληροφορίες σχετικά με το δικαστικό τους σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των ιστοτόπων με σαφείς πληροφορίες σχετικά με την πρόσβαση σε νομική συνδρομή, σχετικά με τα δικαστικά έξοδα και τα κριτήρια επιλεξιμότητας για μειωμένα τέλη. 

«Η κατάσταση έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με πέρυσι, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν ορισμένες διαφορές μεταξύ των κρατών μελών» σχολιάζει η φετινή έκθεση.

Περί νομικής συνδρομής
Στο μεταξύ, 14 κράτη μέλη παρέχουν μια διαδραστική διαδικτυακή προσομοίωση, όπου οι πολίτες μπορούν να μάθουν εάν δικαιούνται νομική συνδρομή ή παρέχουν εκπαίδευση για τα νόμιμα δικαιώματα μέσω online εργαλείων μάθησης. Επιπρόσθετα, 24 κράτη μέλη παρέχουν έναν ιστότοπο με κατανοητές πληροφορίες σχετικά με τα διαδικαστικά δικαιώματα. 

Ψηφιακά εργαλεία
Πάντως, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι τα τελευταία δύο χρόνια -από την έλευση της πανδημίας και μετά, έχει σημειωθεί πρόοδος στην ψηφιοποίηση των συστημάτων απονομής δικαιοσύνης. 

Για παράδειγμα, τα δικαστήρια, οι εισαγγελείς και το δικαστικό προσωπικό των κρατών μελών έχουν ήδη στη διάθεσή τους διάφορα ψηφιακά εργαλεία, όπως συστήματα διαχείρισης υποθέσεων, συστήματα τηλεδιάσκεψης και ρυθμίσεις τηλεργασίας. Ωστόσο, 10 κράτη εξακολουθούν να μην διαθέτουν εργαλεία ψηφιακής επικοινωνίας με συμβολαιογράφους, χώρους κράτησης ή δικαστικούς επιμελητές/δικαστικούς.

Ο πίνακας αποτελεσμάτων
Ο πίνακας αποτελεσμάτων της ΕΕ στον τομέα της δικαιοσύνης, ο οποίος δρομολογήθηκε το 2013, χρησιμοποιείται από την Επιτροπή για την παρακολούθηση των μεταρρυθμίσεων που εισάγουν τα κράτη μέλη στον τομέα της δικαιοσύνης και αποτελεί ένα από τα στοιχεία της ενωσιακής εργαλειοθήκης για το κράτος δικαίου. Ο πίνακας αποτελεσμάτων επικεντρώνεται στα τρία βασικά στοιχεία ενός αποτελεσματικού συστήματος απονομής δικαιοσύνης: αποδοτικότητα, ποιότητα και ανεξαρτησία.