Σειρά μέτρων για τη βελτίωση του φορολογικού περιβάλλοντος όσον αφορά τον ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου στην ΕΕ πρότεινε, χθες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή εισηγείται τη δημιουργία μιας πύλης, που θα λειτουργεί σε ολόκληρη την ΕΕ και θα επιτρέπει την ηλεκτρονική καταβολή του ΦΠΑ (“One Stop Shop”), ώστε να μειωθούν σημαντικά τα έξοδα που αφορούν τη συμμόρφωση σε θέματα ΦΠΑ.

Ειδικές προβλέψεις για τις νεοφυείς εταιρείες, που πωλούν τα προϊόντα τους μέσω ΔιαδικτύουΟι νέοι κανόνες θα διασφαλίσουν, επίσης, ότι ο ΦΠΑ καταβάλλεται στο κράτος - μέλος του τελικού καταναλωτή, με αποτέλεσμα τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών εσόδων μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Επίσης, η Επιτροπή προτείνει μέτρα για την απλοποίηση των κανόνων του ΦΠΑ για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, που πωλούν μέσω Διαδικτύου. 

Οι προτάσεις αναμένεται να συνδράμουν τα κράτη - μέλη στην ανάσχεση της απώλειας ΦΠΑ από τις αγορές μέσω του διαδικτύου, η οποία εκτιμάται ότι σήμερα ανέρχεται σε €5 δις ανά έτος. Οι εκτιμώμενες απώλειες εσόδων είναι πιθανό να φθάσουν τα €7 δις έως το 2020 και η άμεση λήψη μέτρων είναι καθοριστικής σημασίας. Οι νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής θα υποβληθούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για διαβούλευση και στο Συμβούλιο για έγκριση. 

Αλλαγές
Αναλυτικά, με τους νέους κανόνες που εισηγείται η Επιτροπή, οι επιχειρήσεις, οι οποίες πωλούν προϊόντα μέσω Διαδικτύου, θα εκπληρώνουν όλες τις υποχρεώσεις τους που αφορούν τον ΦΠΑ εντός ΕΕ σε έναν τόπο. Σήμερα, οι επιχειρήσεις διαδικτυακού εμπορίου οφείλουν να καταχωρίζουν τον ΦΠΑ σε όλα τα κράτη - μέλη στα οποία πωλούν προϊόντα. Οι υποχρεώσεις όσον αφορά την καταβολή του ΦΠΑ, που συχνά χαρακτηρίζονται ως ένας από τους μεγαλύτερους φραγμούς για το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο, κοστίζουν στις επιχειρήσεις περίπου €8.000  για κάθε χώρα της ΕΕ στην οποία πωλούν προϊόντα.

Με τους νέους κανόνες οι επιχειρήσεις θα υποβάλουν μία απλή τριμηνιαία δήλωση του οφειλόμενου ΦΠΑ, η οποία θα καλύπτει το σύνολο της ΕΕ, χρησιμοποιώντας τον διαδικτυακό ιστότοπο ενιαίας εξυπηρέτησης για το ΦΠΑ (One Stop Shop). Το σύστημα αυτό υφίσταται, ήδη, για τις πωλήσεις ηλεκτρονικών υπηρεσιών, όπως οι εφαρμογές για κινητά τηλέφωνα κι έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό, καθώς το 2015 εισπράχθηκαν περισσότερα από €3 δις σε ΦΠΑ μέσω αυτού. Ο διοικητικός φόρτος για τις επιχειρήσεις αναμένεται να μειωθεί σε εντυπωσιακό βαθμό, κατά 95%, με αποτέλεσμα η συνολική εξοικονόμηση για τις επιχειρήσεις της ΕΕ να ανέλθει σε €2,3 δις, ενώ η αύξηση των εσόδων από το ΦΠΑ για τα κράτη - μέλη σε €7 δις. 

Νεοφυείς εταιρείες
Επίσης, απλοποιούνται οι κανόνες του ΦΠΑ για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, που πωλούν μέσω Διαδικτύου. Σύμφωνα με όσα εισηγείται η Επιτροπή, θα καθιερωθεί νέο ελάχιστο όριο πωλήσεων μέσω διαδικτύου ύψους €10.000. Οι επιχειρήσεις των οποίων οι διαδικτυακές πωλήσεις δεν υπερβαίνουν το ποσό αυτό, θα μπορούν να εφαρμόζουν τους κανόνες για το ΦΠΑ, που συνηθίζουν να εφαρμόζουν στη χώρα τους. Με τον τρόπο αυτό, η συμμόρφωση με τους κανόνες του ΦΠΑ θα καταστεί ευκολότερη για 430.000 εταιρείες σε όλη την ΕΕ, οι οποίες αντιπροσωπεύουν το 97% όλων των πολύ μικρών επιχειρήσεων διασυνοριακού εμπορίου.

Ένα άλλο νέο ελάχιστο ετήσιο όριο €100.000 θα διευκολύνει τις ΜμΕ όσον αφορά την καταβολή του ΦΠΑ, καθώς θα προβλέπονται απλουστευμένοι κανόνες για τον εντοπισμό της χώρας στην οποία έχουν την έδρα τους οι πελάτες.

Τα ελάχιστα αυτά όρια θα μπορούσαν να εφαρμόζονται από το 2018 για την παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών και από το 2021 για τα προϊόντα που πωλούνται μέσω διαδικτύου.

Άλλες απλοποιήσεις θα επιτρέπουν στις μικρότερες επιχειρήσεις να εφαρμόζουν τους ίδιους κανόνες για το ΦΠΑ με αυτούς που ισχύουν στη χώρα καταγωγής της επιχείρησης, με τους οποίους είναι εξοικειωμένοι, όπως οι απαιτήσεις για την έκδοση τιμολογίων και την τήρηση αρχείων. Το πρώτο σημείο επαφής θα είναι πάντοτε η φορολογική διοίκηση του τόπου εγκατάστασης της επιχείρησης και οι επιχειρήσεις δεν θα υπόκεινται, πλέον, σε φορολογικό έλεγχο σε κάθε κράτος - μέλος στο οποίο πραγματοποιούν πωλήσεις. 

Απάτη
Επιπλέον, λαμβάνονται μέτρα αντιμετώπισης της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, η οποία προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ, φαινόμενο που μπορεί να προκαλέσει στρέβλωση της αγοράς και να δημιουργήσει αθέμιτο ανταγωνισμό. Για παράδειγμα, τα μικρά δέματα που εισάγονται στην ΕΕ τα οποία είναι αξίας μικρότερης των €22,  σήμερα απαλλάσσονται του ΦΠΑ. Καθώς εισάγονται περίπου 150 εκατομμύρια δέματα απαλλαγμένα από την καταβολή ΦΠΑ κάθε έτος, το σύστημα είναι ανοιχτό σε μεγάλης κλίμακας κατάχρηση και απάτη και δημιουργεί σοβαρές στρεβλώσεις εις βάρος των επιχειρήσεων της ΕΕ. Πρώτον, οι επιχειρήσεις της ΕΕ τίθενται σε σαφώς μειονεκτική θέση δεδομένου ότι, σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές τους εκτός ΕΕ, τα εμπορεύματα που πωλούν υπόκεινται σε ΦΠΑ ανεξαρτήτως αξίας, από το πρώτο κιόλας λεπτό του ευρώ. Δεύτερον, τα εισαγόμενα υψηλής αξίας προϊόντα, όπως τα “έξυπνα” κινητά τηλέφωνα και τα tablets σταθερά τιμολογούνται με αξία χαμηλότερη από την πραγματική ή περιγράφονται εσφαλμένα στο έγγραφο εισαγωγής, ώστε να επωφεληθούν από αυτήν την απαλλαγή ΦΠΑ. Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή αποφάσισε να καταργήσει την εν λόγω εξαίρεση. 

Ηλεκτρονικά βιβλία
Με τις προτάσεις της Επιτροπής δίνεται η δυνατότητα στα κράτη - μέλη να μειώσουν τους συντελεστές ΦΠΑ για τις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις, όπως ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακές εφημερίδες. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή προτείνει να έχουν τα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να εφαρμόζουν στις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις (ηλεκτρονικά βιβλία και διαδικτυακές εφημερίδες), το ίδιο ποσοστό ΦΠΑ με αυτό που εφαρμόζεται στα έντυπα ισοδύναμα των δημοσιεύσεων αυτών, καταργώντας διατάξεις που απέκλειαν τις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις από τη φορολογική ευνοϊκή μεταχείριση, που προσφέρεται στις παραδοσιακές έντυπες δημοσιεύσεις.