Στις 20 Ιουνίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο Ύπατος Εκπρόσωπος (για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας) δημοσίευσαν κοινή ανακοίνωση προτείνοντας μία στρατηγική για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομικής ασφάλειας, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι στο πλαίσιο των αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων και των επιταχυνόμενων τεχνολογικών μεταβολών. Η στρατηγική παρέχει ένα πλαίσιο για την αξιολόγηση και την αντιμετώπιση των κινδύνων για την οικονομική ασφάλεια της ΕΕ, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η ΕΕ παραμένει ένας από τους πιο ανοικτούς και ελκυστικούς προορισμούς για επιχειρήσεις και επενδύσεις.

Μία από τις τέσσερις κατηγορίες κινδύνου που πρέπει να αντιμετωπιστούν κατά προτεραιότητα, σύμφωνα με την ως άνω στρατηγική, είναι και η ασφάλεια της τεχνολογίας και η διαρροή τεχνολογίας πέρα από τους κινδύνους που αφορούν στις αλυσίδες εφοδιασμού, στην υλική ασφάλεια και στην κυβερνοασφάλεια κρίσιμων υποδομών, αλλά και όσους συνδέονται με την εργαλειοποίηση των οικονομικών εξαρτήσεων ή τον οικονομικό εξαναγκασμό.

Για τη διαμόρφωση στρατηγικής με σκοπό την ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομικής ασφάλειας, τον Ιανουάριο 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε νέα ανακοίνωση στην οποία ενέκρινε 5 πρωτοβουλίες προς υλοποίηση του σκοπού αυτού. Μία από τις πρωτοβουλίες εστιάζει στους κινδύνους, που πηγάζουν από τις εξερχόμενες επενδύσεις (Outbound Investment).

Όπως σχετικά αναφέρεται, η ΕΕ, μολονότι είναι ένας από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές ανά τον κόσμο, αναγνωρίζει τις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με τις εξερχόμενες επενδύσεις σε ένα περιορισμένο σύνολο προηγμένων τεχνολογιών, που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις στρατιωτικές ικανότητες και τις ικανότητες συλλογής πληροφοριών των παραγόντων, που ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν τις ικανότητες αυτές κατά της ΕΕ ή για να υπονομεύσουν τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια.

Επί του παρόντος, το ζήτημα αυτό δεν παρακολουθείται, ούτε ελέγχεται σε επίπεδο ΕΕ ή κρατών-μελών. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τη Λευκή Βίβλο για τις Εξερχόμενες Επενδύσεις προτείνοντας μια σταδιακή ανάλυση των εξερχόμενων επενδύσεων για την κατανόηση των δυνητικών κινδύνων που συνδέονται με αυτές. Η ανάλυση αυτή θα περιλαμβάνει τρίμηνη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, καθώς και δωδεκάμηνη παρακολούθηση και αξιολόγηση των εξερχόμενων επενδύσεων σε εθνικό επίπεδο, που θα οδηγήσει στην έκδοση μίας κοινής έκθεσης εκτίμησης κινδύνου. Με βάση το αποτέλεσμα της εκτίμησης κινδύνου, η Επιτροπή θα καθορίσει από κοινού με τα κράτη-μέλη, εάν και ποια πολιτική αντίδραση είναι σκόπιμη.

Στο πλαίσιο αυτό, η Γενική Διεύθυνση Εμπορίου (DG Trade) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οργανώνει διαβούλευση με τα κράτη-μέλη και τα ενδιαφερόμενα μέρη για τον εντοπισμό πιθανών κινδύνων, που απορρέουν από τις εξερχόμενες επενδύσεις σε ένα περιορισμένο σύνολο των πιο ευαίσθητων τεχνολογιών. Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει η αξιολόγηση κινδύνων να επικεντρωθεί στους ακόλουθους 4 τεχνολογικούς τομείς: Προηγμένους ημιαγωγούς (advanced semiconductors), Τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence-AI), Κβαντική τεχνολογία (quantum technologies) και Βιοτεχνολογίες (biotechnologies).

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να αντλήσουν περισσότερες πληροφορίες για την πρωτοβουλία, αναφορικά με τις εξερχόμενες επενδύσεις, από την επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (GR, EN).

Η προθεσμία για τη συμμετοχή στη σχετική διαβούλευση λήγει στις 17 Απριλίου 2024. Για τη συμπλήρωση του σχετικού ερωτηματολογίου, πατήστε ΕΔΩ.