Η ανάκαμψη των προσδοκιών στις υπηρεσίες και το λιανικό εμπόριο είχαν θετική επίπτωση στον οικονομικό δείκτη του κλάδου Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Ελλάδα, σε αντίθεση με τη βιομηχανία όπου ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών σημείωσε οριακή πτώση λόγω των δυσοίωνων προβλέψεων για την εξέλιξη της παραγωγής. Ο δείκτης μετριέται από το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας σε συνεργασία με το ΣΕΠΕ και το ΙΟΒΕ και ανακοινώνεται σε τριμηνιαία βάση, εντάσσοντας τον τομέα ΤΠΕ στο γενικότερο οικονομικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στην Ελλάδα.

Η καταναλωτική εμπιστοσύνη, η οποία επίσης επηρεάζει το γενικό δείκτη κλίματος ΤΠΕ εμφάνισε - αν και πιο ήπια - βελτίωση. Ωστόσο, σε όλους τους τομείς, υπηρεσίες, λιανικό εμπόριο και βιομηχανία, οι στόχοι και οι επιδόσεις είναι ακόμη σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τα στοιχεία των προηγούμενων οικονομικών χρήσεων, προ κρίσης. Αναλυτικά, σύμφωνα με το δελτίο οικονομικής συγκυρίας, του κλάδου ΤΠΕ, για το 2ο τρίμηνο του 2009 στην Ελλάδα, που ανακοίνωσε το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας καταγράφηκε άνοδος και ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος αυξήθηκε κατά 8,2 μονάδες το 2ο τρίμηνο του 2009 και διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στις 91,7 μονάδες (83,5 το 1ο τρίμηνο).

Βελτίωση προσδοκιών στις υπηρεσίες
Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες ΤΠΕ το 2ο τρίμηνο του 2009 κατέγραψε, για πρώτη φορά μετά από ενάμιση χρόνο, άνοδο σε σχέση με το 1ο τρίμηνο του 2009 και διαμορφώθηκε στις 98,2 μονάδες από 87,5, Διάγραμμα 1. Μία (1) στις τρείς (3) επιχειρήσεις δήλωσαν πως η κατάσταση της επιχείρησής τους βελτιώθηκε. Το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων έλαβε, αν και οριακά, θετικό πρόσημο, μετά την αρνητική επίδοση που είχε καταγραφεί το 1ο τρίμηνο του 2009. Ευνοϊκότερες είναι και οι εκτιμήσεις βελτίωσης της ζήτησης, εφόσον το 31% απάντησαν ότι έχει αυξηθεί το τελευταίο τρίμηνο έναντι 23% το προηγούμενο τρίμηνο.

Έτσι, το σχετικό ισοζύγιο έλαβε και πάλι θετικό πρόσημο και διαμορφώθηκε στις 4 ποσοστιαίες μονάδες, αν και αποκλίνει σημαντικά ακόμα από την αντίστοιχη περυσινή (45 μονάδες). Αισιόδοξες είναι προβλέψεις σχετικά με τη ζήτηση τους επόμενους μήνες, με το 38% των επιχειρήσεων να προβλέπει άνοδο το επόμενο διάστημα έναντι 20% το 1ο τρίμηνο. Το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων διαμορφώνεται στις 7 μονάδες το 2ο τρίμηνο του 2009, καταγράφοντας σημαντική άνοδο σε σχέση με το μέσο όρο των προβλέψεων του προηγούμενου τριμήνου (-8 μονάδες). Η επίδοση αυτή συνεχίζει να απέχει τα μέγιστα και από την αντίστοιχη του 2008 (+45 μονάδες), όταν και διατυπώνονταν ιδιαίτερα θετικές προοπτικές.

Αισιοδοξία για τις προσεχείς πωλήσεις στο λιανικό εμπόριο
Βελτίωση καταγράφηκε στο κλίμα που επικρατεί στο Λιανικό Εμπόριο ΤΠΕ μετά από δύο χρόνια, με το Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών να διαμορφώνεται στις 91,5 μονάδες το 2ο τρίμηνο του 2009 σε σχέση με τις 83,4 μονάδες που ήταν το προηγούμενο τρίμηνο, Διάγραμμα 2. Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα των εξαιρετικά θετικών προβλέψεων των επιχειρήσεων όσον αφορά τις προοπτικές των πωλήσεων τους για το αμέσως επόμενο διάστημα. Έτσι υπερκαλύπτουν τις εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις του κλάδου, που είναι δυσμενέστερες, ενώ το επίπεδο των αποθεμάτων παραμένει σε ικανοποιητικά για την εποχή επίπεδα. Το σύνολο του Λιανεμπορίου σημείωσε επίσης, σημαντική βελτίωση και παρότι είχε μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση, ο δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο ΤΠΕ παραμένει και αυτό το τρίμηνο σε υψηλότερα επίπεδα. Κατακόρυφη πτώση καταγράφηκε στις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων σχετικά με τις πωλήσεις τους το τελευταίο τρίμηνο, αφού πάνω από το 60% των επιχειρήσεων ανέφεραν υποχώρηση των πωλήσεών τους. Το ήδη πολύ αρνητικό ισοζύγιο διευρύνθηκε στις -61 μονάδες.

Η επίδοση αυτή αποτυπώνει την πλήρη αποδυνάμωση των θετικών εκτιμήσεων του τομέα ΤΠΕ για την τρέχουσα πορεία των πωλήσεων, ενώ στους υπόλοιπους κλάδους του Λιανικού Εμπορίου το τελευταίο τρίμηνο παρουσιάστηκε μείωση των αρνητικών προβλέψεων για τις πωλήσεις. Αισιόδοξες παρουσιάστηκαν οι προοπτικές των εμπορικών επιχειρήσεων για τις προσεχείς πωλήσεις. Εφόσον σχεδόν μία (1) στις τρείς (3) επιχειρήσεις Λιανικού Εμπορίου ΤΠΕ προβλέπουν αύξηση των πωλήσεων τους προσεχείς τρεις μήνες. Το σχετικό ισοζύγιο λαμβάνει εκ νέου θετικό πρόσημο και διαμορφώνεται στις 17 μονάδες, από τις -19 το προηγούμενο τρίμηνο. Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές των πωλήσεων εμφανίζονται δυσμενέστερες στο σύνολο του Λιανικού Εμπορίου με οριακή επιδείνωση.

Διίστανται οι απόψεις για τις παραγγελίες στη Βιομηχανία
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη Βιομηχανία ΤΠΕ κατέγραψε οριακή πτώση το 2ο τρίμηνο του 2009, φθάνοντας τις 68,9 μονάδες από τις 70,6 μονάδες το προηγούμενο τρίμηνο, σημειώνοντας τη χαμηλότερη επίδοση των τελευταίων τεσσάρων (4) ετών, Διάγραμμα 3. Γεγονός που οφείλεται κυρίως στις δυσμενείς εκτιμήσεις των βιομηχανικών επιχειρήσεων ΤΠΕ για το τρέχον επίπεδο των παραγγελιών και της ζήτησης, καθώς και για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής. Στο σύνολο της Βιομηχανίας καταγράφηκε άνοδος στο Δείκτη Επιχειρηματικών προσδοκιών σημειώνοντας τιμή κατ’ ελάχιστον υψηλότερη από το δείκτη κλίματος των επιχειρήσεων μεταποίησης ΤΠΕ. Υπενθυμίζεται πάντως ότι πρόκειται για το τμήμα του τομέα ΤΠΕ με τη μικρότερη συμβολή στο γενικό δείκτη κλίματος, καθώς ένας πολύ μικρός αριθμός επιχειρήσεων δραστηριοποιείται σε αυτόν.

Σχετικά με το επίπεδο των παραγγελιών το τελευταίο τρίμηνο, οι επιχειρήσεις της Βιομηχανίας ΤΠΕ εξακολούθησαν και στο 2ο τρίμηνο να κρίνουν ότι αυτό βρίσκεται σε χαμηλά για την εποχή επίπεδα σε σχέση με όσους δηλώνουν το αντίθετο. Περισσότερες από τις μισές επιχειρήσεις του τομέα Βιομηχανίας ΤΠΕ είχαν την εκτίμηση ότι οι παραγγελίες και η ζήτηση βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα, ενώ όλες οι υπόλοιπες θεώρησαν ότι ήταν σε κανονικά για την εποχή επίπεδα. Έτσι, το αρνητικό ισοζύγιο ποσοστών παρέμεινε σχεδόν στα ίδια, με το 1ο τρίμηνο του 2009, επίπεδα.

Έξι (6) στις δέκα (10) μεταποιητικές επιχειρήσεις ΤΠΕ σχετικά με τις προβλέψεις της παραγωγής τους για το επόμενο τρίμηνο εκτιμούν σταθερότητα, ενώ μειώθηκε το ποσοστό αυτών που εκτιμούσαν αύξηση το προηγούμενο τρίμηνο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών να μειωθεί και πάλι, λαμβάνοντας αρνητικό πρόσημο (-10 μονάδες), ενισχύοντας το αρνητικό κλίμα που επικρατεί στη Βιομηχανία ΤΠΕ. Στο σύνολο της Βιομηχανίας αντίθετα σημειώθηκε αισθητή ανάκαμψη στις προβλέψεις της παραγωγής για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα.


Διάγραμμα 1. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες ΤΠΕ και στο σύνολο των Υπηρεσιών, Πηγή: Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας, 2009


Διάγραμμα 2. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο ΤΠΕ και στο σύνολο του Λιανικού Εμπορίου, Πηγή: Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας, 2009


Διάγραμμα 3. Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία ΤΠΕ και στο σύνολο της Βιομηχανίας, Πηγή: Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας, 2009

Λέττα Καλαμαρά

© Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας - ΣΕΠΕ, 2008 - 2009