Σημαντική εξοικονόμηση κόστους - που μόνο από την υιοθέτηση της ψηφιακής υπογραφής στο Δημόσιο φτάνει ετησίως τα €380 εκατ. - μπορεί να φέρει στη δημόσια διοίκηση η περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ). Πέραν της εξοικονόμησης κόστους, που στην παρούσα συγκυρία αποτελεί το “χρυσό δισκοπότηρο” για το Δημόσιο, η ευρύτερη αξιοποίηση των ΤΠΕ συνιστά το σημείο - κλειδί για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, την ενίσχυση των εξαγωγών, την ενδυνάμωση της διαφάνειας, αλλά και τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεις εργασίας.

Για κάθε 1.000 άτομα, τα οποία βελτιώνουν το επίπεδο e-skills που διαθέτουν, μπορεί να επιτευχθεί ενίσχυση των εξαγωγών κατά €13,9 εκατ., καθώς και δημιουργία 72 νέων επιχειρήσεωνΓια παράδειγμα, μια αύξηση κατά 100% στη διάδοση των ανοιχτών δεδομένων στην Ελλάδα θα οδηγούσε σε σημαντική βελτίωση της κατάταξης της χώρας κατά 25 θέσεις σε όρους ανταγωνιστικότητας (από την 56η στην 31η θέση) και κατά 33 θέσεις σε όρους διαφάνειας (από την 80η στη 47η), καθώς και στη δημιουργία 6.332 νέων επιχειρήσεων. Επίσης, για κάθε 1.000 άτομα, τα οποία βελτιώνουν το επίπεδο e-skills που διαθέτουν, μπορεί να επιτευχθεί ενίσχυση των εγχώριων εξαγωγών κατά €13,9 εκατ., καθώς και η δημιουργία 72 νέων επιχειρήσεων.

Εξάλλου, η υιοθέτηση ΤΠΕ από τις ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αυξάνει την πιθανότητα καινοτομίας κατά περίπου 4-9 ποσοστιαίες μονάδες και διευκολύνει σημαντικά τη διεθνοποίηση των επιχειρήσεων, καθώς αυξάνει τη πιθανότητα εξαγωγών κατά περίπου 1,5 - 4 ποσοστιαίες μονάδες.

Ειδικά σε ό,τι αφορά στην ψηφιακή υπογραφή, η σημασία της αναδεικνύεται περαιτέρω, κατά τη σύγκριση με άλλους μηχανισμούς εξοικονόμησης κόστους, που χρησιμοποιήθηκαν από το δημόσιο τομέα, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας δημοσιονομικής εξυγίανσης τα τελευταία 4 χρόνια. Για παράδειγμα, η δημοσιονομική επίδραση των προγραμμάτων κινητικότητας και απολύσεων, που είχαν σχεδιαστεί να γίνουν στον δημόσιο τομέα (15.000 εργαζόμενοι), είναι μετά βίας €100 εκατ.

Κάποιοι αριθμοί δε αποτελούν, από μόνοι τους, μια καθαρή ένδειξη ότι η διάδοση τέτοιων λύσεων στο δημόσιο τομέα - ακόμα και αν εφαρμοστούν εν μέρει - είναι πολύ πιο αποτελεσματική από τις μειώσεις προσωπικού. Για παράδειγμα, το συνολικό ετήσιο κόστος εκτύπωσης των δημοσίων εγγράφων ανέρχεται σε €12,1 εκατ., το σκανάρισμα εγγράφων κοστίζει σε ετήσια βάση €3,6 εκατ., η αρχειοθέτηση €181,5 εκατ., ενώ η αποστολή φαξ €3,63 εκατ.

Υφιστάμενη κατάσταση
Τα παραπάνω συμπεράσματα προκύπτουν από τη μελέτη με τίτλο “Η Υιοθέτηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών και η Ψηφιακή Ανάπτυξη στην Ελλάδα”, την οποία παρουσίασε χθες σε ειδική εκδήλωση το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ). Σύμφωνα με τη μελέτη, που παρουσίασε στην εκδήλωση ο Επίκουρος καθηγητής του ΕΜΠ, επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας, κ. Άγγελος Τσακανίκας, η χώρα μας δεν έχει συλλάβει το πλήρες εύρος των ωφελειών από την ταχύτερη υιοθέτηση των ΤΠΕ. Ως αποτέλεσμα, η χώρα σήμερα υστερεί σε σχέση με την Ευρώπη τους 84 δείκτες ΤΠΕ (77%) με βάση την Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Ατζέντα (Digital Agenda Scoreboard, 2014).

Συγκεκριμένα, η Ελλάδα έχει χαμηλές επιδόσεις στην ευζωνική διείσδυση, τη συχνότητα χρήσης του Διαδικτύου, τη χρήση ηλεκτρονικών συναλλαγών και ηλεκτρονικών προμηθειών, ελλείψεις που καθίστανται ακόμα πιο κρίσιμες στο σημερινό δυσμενές οικονομικό περιβάλλον στην Ελλάδα.

Από την πλευρά της, η διευθύντρια Τεχνολογίας της Microsoft Hellas - με τη συνεργασία της οποίας διενεργήθηκε η μελέτη - κυρία Μυλαίδη Στούμπου, παρουσίασε χαρακτηριστικά παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αλλά και τρόπους εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης, κάνοντας σαφή αναφορά στην υλοποίηση ψηφιακών υπογραφών, στο υπολογιστικό νέφος και την αποτελεσματική διαχείριση των ανοιχτών δεδομένων. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις, μετέφερε τα επιτυχή παραδείγματα άλλων χωρών, όπως του Ισραήλ, της Φιλανδίας, της Γαλλίας, αλλά και της Χιλής. Υπογράμμισε δε την ανάγκη ανάπτυξης των ψηφιακών δεξιοτήτων των πολιτών, καθώς μέχρι το 2020 πρόκειται να δημιουργηθούν σχεδόν 1 εκατ. θέσεις εργασίας, οι οποίες θα απαιτούν ψηφιακές δεξιότητες, που αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν.

Ηλεκτρονικά ΚΕΠ
Κατά την ομιλία του στη χθεσινή εκδήλωση, ο Αναπληρωτής Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, κ. Γ. Κατρούγκαλος, εξήγγειλε τη δημιουργία ηλεκτρονικών ΚΕΠ, διευκρινίζοντας ότι θα αξιοποιηθεί η υπάρχουσα βάση ταυτοποιημένων πολιτών του Taxis. Ο ίδιος ανέφερε ότι στόχος είναι η δημιουργία ηλεκτρονικής θυρίδας για κάθε πολίτη για την ηλεκτρονική λήψη πιστοποιητικών.

Την παρουσίαση της μελέτης ακολούθησε συζήτηση, στην οποία μετείχαν ο προϊστάμενος Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών, κ. Φαίδων Κακλαμάνης, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής και Επικοινωνιακών Συστημάτων Πανεπιστήμιο Αιγαίου, κυρία Ευαγγελία Μήτρου, η Α’ Εκτελεστική Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος, κυρία Γιώτα Παπαρίδου, η διευθύντρια Νομικών και Εταιριών Υποθέσεων της Microsoft Ελλάς, κυρία Αντιγόνη Παπανικολάου και ο Σύμβουλος στο υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ. Παναγιώτης Αργυράκης.

Προτάσεις πολιτικής
Η μελέτη, που παρουσιάστηκε χθες, καταλήγει σε τέσσερις μεγάλες παρεμβάσεις, που εκτιμάται ότι μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα οφέλη για την οικονομία: ψηφιακές υπογραφές στη δημόσια διοίκηση, ανάπτυξη ανοιχτών δεδομένων, βελτίωση των ηλεκτρονικών δεξιοτήτων και τόνωση της ψηφιακής επιχειρηματικότητας και των καινοτόμων ΜΜΕ.

Στις προτάσεις του ΙΟΒΕ περιλαμβάνονται τα εξής:

• Καθιέρωση ενός καθαρού και απλού ρυθμιστικού/ νομικού πλαισίου για ψηφιακές υπογραφές και ευρεία χρήση της ηλεκτρονικής σφραγίδας.
• Διευκόλυνση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας ανάμεσα στο δημόσιο τομέα και τις επιχειρήσεις/πολίτες.
• Διατήρηση της ακεραιότητας του εγγράφου, αναφοράς στο οποίο χρησιμοποιήθηκε η ηλεκτρονική σφραγίδα.
• Εξασφάλιση της συμβατότητας με τις διάφορες εφαρμογές και φορείς παραγωγής περιεχομένου. 

• Παρακολούθηση της προόδου που έχει σημειωθεί σε σχέση με τα ανοιχτά δεδομένα για κάθε δημόσιο οργανισμό.
• Υποστήριξη συνεργασιών μεταξύ του δημοσίου τομέα και ιδιωτικών κέντρων δεδομένων (datacenters).
• Δημιουργία πλατφόρμας επικοινωνίας για τα μέλη της Δημόσιας Διοίκησης που να διευκολύνει την ανταλλαγή ιδεών ή/και εμπειριών στα έργα ανοιχτών δεδομένων.
• Ανάπτυξη οδηγού για την προώθηση και επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων του Δημόσιου τομέα.
• Εκπαίδευση και ενημέρωση των μελών της Δημόσιας Διοίκησης μέσω σεμιναρίων στο πως να δημοσιεύουν δημόσια δεδομένα online. 

• Επέκταση προγραμμάτων δια βίου μάθησης των ΤΠΕ.
• Ανάληψη πρωτοβουλιών για την υποστήριξη της τεχνολογικής καριέρας στο εργατικό δυναμικό, π.χ. με την εισαγωγή προγραμμάτων καθοδήγησης, με τη δυνατότητα εργασιακής εμπειρίας ή πρακτικής άσκησης σε τέτοιους τομείς στο λύκειο και το πανεπιστήμιο και με τη δημιουργία ενός Συμβουλίου Τεχνολογικής Εκπαίδευσης και Καριέρας Παροχή προγραμμάτων κατάρτισης ΤΠΕ για μετανάστες και γυναίκες. 

• Εναρμόνιση των σχετικών νόμων και κανονισμών με τα διεθνή πρότυπα, κυρίως σε θέματα που σχετίζονται με τη διεθνοποίηση των ΜΜΕ, την εμπορευματοποίηση και την προστασία δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.
• Κίνητρα για τη δημιουργία κοινών ερευνητικών εργαστηρίων ΤΠΕ, π.χ. με τη παροχή φορολογικών κινήτρων.
• Δημιουργία γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας μεταξύ των πανεπιστημίων.
• Τόνωση των σχημάτων συνεργασίας δημοσίου - ιδιωτικού τομέα για την προώθηση της επένδυσης και της συμμετοχής των επιχειρήσεων στην εμπορευματοποίηση και στη μεταφορά τεχνολογίας.
• Διευκόλυνση της πρόσβασης σε εξωτερική χρηματοδότηση για start-ups, που δίνουν έμφαση στη καινοτομία, π.χ. μέσω της δημιουργίας δικτύου business angels σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, υβριδίων δημόσιων - ιδιωτικών κεφαλαίων, του crowd-sourcing.