Αποτελεσματικά εργαλεία για τους ψηφιακούς εγκληματίες μπορούν να αποτελέσουν οι webcam, με αποτέλεσμα 1 στους 5 χρήστες διεθνώς (21%) να καλύπτουν την κάμερα του υπολογιστή, καθώς φοβούνται το ενδεχόμενο να τους παρακολουθούν online κατάσκοποι μέσω του υπολογιστή τους. Μάλιστα, σε ορισμένες χώρες ο εν λόγω φόβος είναι ακόμη πιο έντονος, με αποτέλεσμα, για παράδειγμα στην Κίνα, περίπου 2 στους 5 χρήστες (ποσοστό 40%) να απενεργοποιούν τη webcam (Γράφημα). Σύμφωνα με έρευνα της Kaspersky Lab και της B2B International, σε ποσοστό 21% οι χρήστες καλύπτουν τις webcam τους. Οι ανησυχίες αυτές δεν είναι αβάσιμες, καθώς οι webcams μπορούν να αποτελέσουν αποτελεσματικά εργαλεία για τους ψηφιακούς εγκληματίες.

Στην Ευρώπη, πάντως, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, οι χρήστες φαίνεται να κινούνται με "άγνοια κινδύνου", καθώς σχεδόν το ένα τέταρτο των χρηστών (24%) αγνοεί εντελώς τον κίνδυνο παρακολούθησης μέσω webcam. Σε ποσοστό μόλις 42%, οι ερωτηθέντες έχουν πλήρη επίγνωση αυτής της απειλής και παραδέχονται ότι η πιθανότητα να παρακολουθούνται τους κάνει να αισθάνονται άβολα.

Σύμφωνα με τους ερευνητές της εταιρείας, το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τους υπολογιστές. Όπως προκύπτει από την έρευνα, ένα σημαντικό ποσοστό χρηστών (5%) στην Ευρώπη καλύπτει και τις κάμερες των φορητών συσκευών. Η έρευνα, ωστόσο, δεν διευκρινίζει αν οι ερωτηθέντες καλύπτουν και τις δύο κάμερες ή μόνο αυτή που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος της συσκευής.

Κίνδυνοι
Όπως τονίζει η Kaspersky, ο κίνδυνος της online κατασκοπείας μέσω webcam, είναι υπαρκτός, καθώς οι hackers δεν στοχοποιούν αποκλειστικά δημόσια πρόσωπα, αλλά στον αντίποδα μπορεί να τους ενδιαφέρει οποιοσδήποτε χρήστης.

Όσον αφορά το πως οι ψηφιακοί εγκληματίες μπορούν να παραβιάσουν μία webcam και για ποια αιτία, οι αναλυτές αναφέρουν διάφορους λόγους. Πρώτον, οι επιτήδειοι μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν για να αποσπάσουν εταιρικά μυστικά ή για να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Μάλιστα, όπως διαπιστώνει η Kaspersky, μερικές φορές, απρόσεκτοι χρήστες κάνουν το έργο των ψηφιακών εγκληματιών ακόμα πιο εύκολο. Για παράδειγμα, ένας στους δέκα ερωτηθέντες παραδέχτηκε ότι έχει γράψει σε χαρτί τα στοιχεία σύνδεσης του και τα έχει αφήσει ακριβώς δίπλα στον υπολογιστή. Μια σύγχρονη webcam μπορεί εύκολα να απαθανατίσει τέτοιες πληροφορίες.

Επιπλέον, σύμφωνα πάντα με την Kaspersky, οι απατεώνες μπορούν να τραβήξουν φωτογραφίες, που εκθέτουν ένα ανυποψίαστο θύμα, και να τις χρησιμοποιήσουν είτε για εκβιασμό, είτε απλά για διασκέδαση - και φυσικά για να διασύρουν το θύμα. Για παράδειγμα, το Μάιο του 2014, η Europol αποκάλυψε τη λειτουργία ενός δικτύου προγραμματιστών, διανομέων και χρηστών κακόβουλων προγραμμάτων, τα οποία είχαν αναπτυχθεί για να εκτελούν - μεταξύ άλλων - κατασκοπευτικές λειτουργίες μέσω webcam. Το έναυσμα για την έρευνα έδωσε η σύλληψη ενός Ολλανδού χάκερ που είχε “μολύνει” τους υπολογιστές 2.000 γυναίκων, με την ελπίδα να τις απαθανατίσει σε προσωπικές τους στιγμές.

Ασφάλεια
Πάντως, η Kaspersky υποστηρίζει ότι η κάλυψη της κάμερας δεν αποτελεί την πιο αποτελεσματική μέθοδο προστασίας, καθώς εμποδίζει μεν προσωρινά την οπτική παρακολούθηση, αλλά δεν έχει τη δυνατότητα να εξουδετερώσει το ενσωματωμένο μικρόφωνο μιας webcam, ούτε να αποτρέψει την υποκλοπή φωτογραφιών, όταν οι χρήστες τις ανοίγουν οι ίδιοι. Η εταιρεία σημειώνει ότι, αν και υπάρχουν πολλές λύσεις ασφάλειας, που παρέχουν προστασία από κακόβουλο λογισμικό, που μπορεί να “κατασκοπεύει” μέσω webcam, ωστόσο, οι περισσότερες δεν λειτουργούν, αν το πρόγραμμα δεν είναι εξ ορισμού κακόβουλο ή αν ο χάκερ χρησιμοποιεί νόμιμο λογισμικό για αυτό το σκοπό.