Μειωμένους, εξαιρετικά μειωμένους ή μηδενικούς συντελεστές ΦΠΑ στις ηλεκτρονικές εκδόσεις, μπορούν να εφαρμόζουν τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό αποφάσισε το Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών της Ένωσης, που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο. Με την απόφαση, η οποία αποτελεί προϊόν διαπραγμάτευσης επί μία διετία, ευθυγραμμίζονται, πλέον, οι κανόνες ΦΠΑ για τις ηλεκτρονικές και τις έντυπες εκδόσεις. Σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες ΦΠΑ, η παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών φορολογείται με τον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ, ήτοι 15% τουλάχιστον, ενώ για τις έντυπες εκδόσεις μπορούν να ισχύουν διάφοροι συντελεστές. Για τις έντυπες εκδόσεις, βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, τα κράτη - μέλη έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν “μειωμένο” συντελεστή ΦΠΑ, δηλαδή τουλάχιστον 5%. Ορισμένα έχουν δικαίωμα να εφαρμόζουν εξαιρετικά μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ (κάτω του 5%) ή και μηδενικό συντελεστή (που συνεπάγεται έκπτωση του ΦΠΑ).

Το Συμβούλιο επιτρέπει την εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για τις ηλεκτρονικές εκδόσειςΗ νέα Οδηγία θα δώσει στα κράτη - μέλη, που το επιθυμούν, τη δυνατότητα να εφαρμόζουν μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ και στις ηλεκτρονικές δημοσιεύσεις. Εξαιρετικά μειωμένοι και μηδενικοί συντελεστές θα επιτρέπονται μόνον στα κράτη - μέλη που τους εφαρμόζουν, επί του παρόντος, στις έντυπες εκδόσεις. Οι νέοι κανόνες θα εφαρμοστούν προσωρινά, εν αναμονή της θέσπισης ενός νέου, “οριστικού” συστήματος ΦΠΑ. Η Επιτροπή εξέδωσε προτάσεις για το νέο σύστημα, χάρη στο οποίο τα κράτη - μέλη θα διαθέτουν μεγαλύτερη ευελιξία απ’ ό,τι σήμερα όσον αφορά τον καθορισμό των συντελεστών ΦΠΑ. 

Διαδικασία
Η συμφωνία επιτεύχθηκε στα πλαίσιο συνόδου του Συμβουλίου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Θεμάτων. Το Συμβούλιο θα εκδώσει την Οδηγία χωρίς περαιτέρω συζήτηση, μόλις το κείμενο διατυπωθεί οριστικά σε όλες τις επίσημες γλώσσες. Για την έκδοση της Οδηγίας απαιτείται ομοφωνία εντός του Συμβουλίου, κατόπιν διαβούλευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ το Κοινοβούλιο έδωσε ήδη τη γνώμη του την 1η Ιουνίου 2017. Η πρόταση, η οποία υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο, εντάσσεται στο πλαίσιο των προσπαθειών για εκσυγχρονισμό του συστήματος ΦΠΑ, που εφαρμόζεται στην ψηφιακή οικονομία. 

Απάτη
Οι αδυναμίες του συστήματος ΦΠΑ καθιστούν τα κράτη - μέλη ευάλωτα στην απάτη, γεγονός που έχει συχνά σοβαρές συνέπειες για τα δημόσια ταμεία. Αυτό ισχύει ιδίως για τις διασυνοριακές συναλλαγές. Οι χώρες της Ε.Ε. έχασαν έσοδα σχεδόν €150 δις από τον ΦΠΑ το 2016, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το λεγόμενο “έλλειμμα ΦΠΑ” δείχνει τη διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και του ποσού που πράγματι εισπράττεται. Ενώ τα κράτη - μέλη έχουν πραγματοποιήσει σημαντικό έργο για τη βελτίωση της είσπραξης του ΦΠΑ, τα σημερινά στοιχεία δείχνουν την ανάγκη να αναμορφωθεί το υπάρχον σύστημα ΦΠΑ και να βελτιωθεί η συνεργασία σε επίπεδο Ε.Ε., ώστε τα κράτη - μέλη να μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα έσοδα από τον ΦΠΑ στο πλαίσιο των προϋπολογισμών τους.

Τα κράτη - μέλη θα προχωρήσουν το συντομότερο δυνατόν σε μια πολύ ευρύτερη μεταρρύθμιση για τη μείωση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ στο σύστημα της Ε.Ε., όπως πρότεινε πέρυσι η Επιτροπή. Η επανεκκίνηση θα βελτιώσει και θα εκσυγχρονίσει το σύστημα τόσο για τις κυβερνήσεις, όσο και για τις επιχειρήσεις, καθιστώντας το σύστημα πιο ισχυρό και απλούστερο για τις επιχειρήσεις.